|
Mavzu: neftni qayta ishlashda hosil bo’ladigan to’yinmagan uglevodorodlar asosidagi sintezlar mundarija: kirish
|
| bet | 5/12 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 357,5 Kb. | | #230660 |
Bog'liq NEFTNI QAYTA ISHLASHDA HOSIL BO’LADIGAN TO’YINMAGAN UGLEVODORODLAR ASOSIDAGI SINTEZLAR1.2.To’yinmagan uglevodorodlar.
Toʻyinmagan uglevodorodlar — zanjirida bir yoki bir necha ugleroduglerod karrali bogʻlari boʻlgan uglevodorodlar. Toʻyinmagan uglevodorodlarga umumiy formulasi СnН2n (masalan, etilen SN2qSN2 propilen SN3SNqSN2) boʻlgan olefinlar yoki alkenlar; umumiy formulasi SpN2p2 boʻlgan uglevodorodlar: 1) alkinlar deb ataluvchi uch bogʻli Toʻyinmagan uglevodorodlar {atsetilen SNqSN va uning gomologlari); 2) qoʻsh bogʻli diyen uglevodorodlari (butadiyen SN2qSN—SNqSN2 va boshqalar) va kumulirlangan qoʻsh bogʻli uglevodorodlar (allen SN2qSqSN2 va uning gomologlari); 3) sikloalkenlar (qoʻsh bogʻli naftenlar, masalan, siklogeksan va boshqalar) kiradi.
2 va 3 bogʻli yeninlar SpN2l4, poliyenlar ham mavjud. Umumiy formulasi CnH2n 6 boʻlgan aromatik qator Toʻyinmagan uglevodorodlari. oddiy toʻyinmagan uglevodorodlardan xossalari jihatidan farq qiladi, shuning uchun ularni aromatik birikmalarning alohida sinfiga ajratiladi.
Alkenlar (Etilen qatori uglevodorodlari)
Umumiy formulasi CnH2n bo‘lib ( n- uglerod atomlari soni ) molekulasida bitta qo‘sh bog’ bo‘lgan etilen qatori uglevodorodlari alkenlar yoki olefinlar deyiladi.
Izomeriyasi va nomlanishi. Etilen gomologik qatorining birinchi vakili uchun tarixiy nomi “etilen “so‘zi ishlatiladi. Ratsional nomenklantura bo‘yicha radikal nomiga “ etilen” so‘zi qo‘shilib aytiladi. Uglevodorodni etilenning xosilasi, ya’ni vodorod atomlari radikalga almashingan deb qaraladi. Sistematik nomenklantura bo‘yicha nomlashda alkanlar nomidagi -an qo‘shimchasi -en qo‘shimchasiga almashtiriladi. Qo‘sh bog’ zanjirning qaysi uchiga yaqin bo‘lsa, shu tomonidan uglerod atomlari nomerlanadi. Molekula tarmoqlangan bo‘lsa, dastlab radikal tutgan uglerod atomi nomeri, keyin radikal nomi, keyin uzun uglerod zanjiridagi uglevodorod nomi yoziladi.
Aqliy xujum metodi.
Etilen molekulasida π - va σ – bog’ hosil bo‘lishi va ularning fazoviy joylashuvi.
|
| |
