|
ravish deyiladi. Masalan: unda, bunda, ko‘p, sal, picha, noiloj, chorasiz, quyida
|
| bet | 8/11 | | Sana | 07.02.2024 | | Hajmi | 6,19 Mb. | | #152516 |
Bog'liq Toirova Nafisa Kurs ishiravish deyiladi. Masalan: unda, bunda, ko‘p, sal, picha, noiloj, chorasiz, quyida,
chapda, uzoqda, kecha, bugun, yayov, astoydil kabi.
Ravish biror so(z bilan grammatik aloqaga kirganda, hech qanday
qo‘shimcha qabul qilmaydi va shaklini o‘zgartirmaydi. Ravishlar o‘ziga xos
yasalish tizimiga ega, Gapda hoi vazifasini bajaradi. Ravishlar nutqda otlashganda
otga xos xususiyatlarga ega bo‘ladi.
R a v ish la rn in g m a ’noga ko‘r a tu r la r i
Ravishlar ma’nosiga ko‘ra olti turga boMinadi: holat ravishi, payt ravishi,
o‘rin ravishi, maqsad ravishi, miqdor-daraja ravishi, sabab ravishi.
1. Holat ravishi ish-harakat bilan bog'liq holatni ifodalaydi va qanday?,
qay holda?, qay tarzda? so'roqlaridan biriga javob bo'ladi. Gapda ravish (tarz) holi
vazifasida keladi. Holat ravishiga quyidagilar kiradi: asta, sekin, tez, birdan, ilkis,
qo 'qqisdan, to'satdan, yonma-yon, qo 4ma-qo 7, omon-eson, zo'rg'a, piyoda,
yayov, do'stona, qahramonona, qadrdonlarcha, naridan-beri, ketma-ket, darhol,
zimdan kabilar.
2. Payt ravishi ish-harakatning bajarilishi bilan bog'liq payt ma’nosini
ifodalaydi. Qachon?, qachongacha?, qachondan?, qachondan beri? so'roqlaridan
biriga javob bo'ladi. Payt ravishi gapda payt holi vazifasida keladi. Quyidagilar
payt ravishi hisoblanadi: awal oldin, ilgari, so'ng keyin, kechgacha, kechadan,
hozir, doimo, tez-tez, tez orada, bugun-erta, shu kuni, o ‘sha kundan buy on, bu
orada, bugun-erta, Kundan-kunga, saharlab, boya, endi, indin, hali-beri, kechalari,
hanuz, hanuzgacha, halitdan, azondan, so (ngra, qishin-yozin, ertayu kech, uzzukun,
tun-kun, hali zamon kabi.
3. 0 ‘rin ravishi ish-harakatning bajarilishi bilan bog'liq o'rinni bildiradi.
|
| |
