Strategiya yaratishga turli xil yondoshuvlar Strategiya to’zishga yondoshuvlar quyidagicha bo’ladi
12
:
1)
Bosh strategik yondoshuv - bunda strategiyani boshliqning o’zi ishlab chiqadi.
Bunday xolda boshqaruvchi axvolni baholashga, muqobil strategiyalarga va strategiya
detallariga kuchli ta’sir qiluvchi asosiy strategik va asosiy tadbirkor sifatida chiqadi.
2)
Vakolatlarni berish yondoshuvi - bunda strategiyani to’zish xodimlarga yoki
komissiyaga topshiriladi. Bunday xolda mas’ul boshqaruvchi strategiyani ishlab
chiqishni boshqalarga, asosan, strategik rejalashtirish bo’yicha personalga yoki
ishonch bildirilgan xodimlardan to’zilgan maxsus komissiyaga topshiradi.
3)
Qo’shma (kollaboratsion) yondoshuv - bu avvalgi ikki yondoshuv o’rtasidagi
oraliq variant. Bunday usulning eng kuchli tomoni shundaki, strategiyani ishlab
chiqish kimlarga topshirilgan bo’lsa, uni ushalarning o’zlari bajarishlari kerak bo’ladi.
4)
Tashabbusli yondoshuv. Bunday yondoshuvda boshqaruvchi kelishilgan
strategiyani ishlab chiqish uchun strategiya detallarini ishlab chiqishdan xam,
«g’oyalar generatorlari» guruxini boshqarishdan xam manfaatdor emas. Bilaks,
boshqaruvchi oqilona strategiyani ishlab chiqish, ximoya qilish va xayotga tadbiq etish
uchun menejerlarni o’zlarini safarbar etadi. Strategiyani ishlab chiqish uchun
boshqaruvchilar foydalanishlari mumkin bo’lgan turt asosiy yondoshuvning birortasi
xam eng yaxshi yondoshuv sifatida yo’zaga chiqmaydi. Ularning xar birini kuchli va
kuchsiz tomonlari mavjud.
Kompaniya va boshqaruvchilar strategiyani ishlab chiqish bo’yicha variantlarni
turlicha
bajaradilar.Kompaniya
egasi
tomonidan
boshqariladigan
kichik
kompaniyalarda strategiyani ishlab chiqish norasmiy kechadi. Yirik Korxonalar
strategiyani xar yili rejalashtirish ishlab chiqishga moyildir. Strategiyani belgilashning
tashkiliy jarayonida boshqaruvchilar shaxsan qatnashadilar.
Strategiya ma’naviy jixatdan sog’lom bo’lishi kerak. Kompaniyaning xar bir
xarakati axloq-odob, ma’naviyat doirasida bo’lishi lozim. Kompaniya mulkdorlar,
xizmatchilar, xaridorlar, yetkazib beruvchilar va jamiyat oldida burchlidir.
Kompaniyaning yetkazib beruvchilar oldidagi burchi bozor munosabatlariga quriladi.
Kompaniya bilan yetkazib beruvchi xam sherik, xam o’zaro raqibdir. SHuning uchun
ular o’rtasidagi munosabatlar aniq belgilab olinishi lozim.
Jamiyat nazarida xar bir kompaniya «yaxshi fuqaro» tushunchasiga mos bo’lishi,
o’z vazifalarini xalollik bilan bajarishi, ya’ni soliqlarni o’z vaqtida to’lashi lozim.
13
Strategic Management concepts and cases. Arthur A. Thompson. Jr. A.J Strikland.p.62
39