126
•
Hisobotlarni qulayligi va ob’ektivligi;
•
ARO’ uchun yerishib bo‘lmaydigan, o‘lchash
natijalarining yuqori
aniqligi
•
Yuqori aniqlikdagi keng dinamik diapazoni;
•
Elektromexanik elementlari harakati yo‘qligi sababli yuqori ishlash
unumdorligi;
•
O’lchash jarayonini avtomatlashtirish qobiliyati, shu jumladan qutblanish
avtomatik tanlash va o‘lchash chegaralari kabi operatsiyalar;
•
Tashqi mexanik, shovqin va iqlim ta’siriga yuqori qarshilikligi;
•
Loyihalashda mikroelektron texnologiyalarning so‘nggi
yutuqlaridan
foydalanish imkoniyati va ishlab chiqarish imkoniyatlari;
•
Hisoblash va boshqa avtomatik qurilmalar bilan birlashtirilishi
mumkinligi.
Ta’rifga muvofiq, o‘zgkrtkichlar o‘lchash uchun qulay bo‘lgan
axborotni
o‘lchash signalini shakllantirish, keyinchalik o‘zgartirishga yanada qulay bo‘lishini,
saqlash, uzatish, va qayta ishlashga asoslanadi.
Shuningdek, farqlash uchun odat
bo‘lgan o‘zgartkichlarni o‘lchashda joylashishi bo‘yicha hamda o‘lchash
tizim va
aylantirish funksiyasi turi bo‘yicha ham farqlash zarur bo‘ladi.
§ 10.2. Axborotni aks etish vositalari
Operator faoliyatining eng muhim bosqichlaridan biri axborotni qabul qilish va
qayta ishlashdir.
Incon-operator axborotni kuzatish, ob’ektining holati inson idroki uchun qulay
bo‘lgan shaklda kodlangan holda taqdim yetiladigan axborot aks etish vositalari
(AAEV) yordamida qabul qiladi.
Axborotni aks ettirish vositasining bir turi (monitor)
Odatda, axborotni aks etish vositalaridan bir
yoki bir necha maqsadlarda
foydalaniladi:
•
miqdoriy va sifat ko‘rsatkichlarini hisoblash;
127
•
ko‘rsatkichlarni nazorat qilish va hisoblash;
•
rostlash parametrlarini o‘rnatish.
Har qanday AAEV quyidagi muhandislik-psixologik
talablarga javob berishi
kerak:
1.
Ishchiga vaziyatni va to‘g‘ri qaror qabul qilish imkoniyatini baholash,
shuningdek uning bajarilishini nazorat qilish
uchun zarur va yetarli
ma’lumotlarni taqdim yetish.
2.
Axborot zarur bo‘lgan vaqtda taqdim yetilishi kerak.
3.
Axborotni taqdim yetish shakli insonning idrok yetish nuqtai nazaridan
psixofiziologik imkoniyatlariga, faoliyatining o‘ziga xos xususiyatlariga
va mehnat sharoitlariga mos kelishi kerak.
4.
Olingan ma’lumotlar boshqariluvchi ob’ektning holati va holatini to‘g‘ri
aks
ettirish
i va uni qayta ishlash uchun etarli vaqt bilan ta’minlanishi
kerak.
5.
Operatorga so‘rov bo‘yicha qo‘shimcha ma’lumot berish,
shuningdek
avariya signallarni ishonchli idrok yetishni ta’minlash.
6.
Axborot oqimi operatorning tarmoqli kengligidan kam bo‘lishi kerak.