“Urganch yog’-moy” OAJ ning asosiy faoliyat turi bo'yicha 2009-2013 yillardagi ko’rsatkichlar dinamikasi tahlili17
2.2.1-jadval
(ming so'm)
Ko'rsatkichlar nomi
|
2009y
|
Sal mo g’i
|
2010y
|
Sal mo g’i
|
2011y
|
Salm og’i
|
2012y
|
Sal mo g’i
|
2013y
|
Sal mog’i
|
Amaldagi narxlarda ishlab chiqarilgan maxsulot(ishlar,xiz matlar)ning qiymati (QQS va aksizsiz)
|
26266385
|
|
30285481
|
|
44695380
|
|
58059771
|
|
65406193
|
|
Jami xarajatlar
|
26400495
|
100%
|
29548569
|
100
%
|
47037604
|
100
%
|
57534377
|
100
%
|
65666076
|
100%
|
Ishlab chiqarilgan mahsulotlarning ishlab chiqarish tannarxi
|
21789675
|
82,5
|
24576507
|
83,2
|
33405919
|
71,0
|
42488541
|
73,8
|
47230848
|
71,9
|
Davr xarajatlari
|
4460672
|
16,9
|
4841530
|
16,4
|
11609584
|
24,7
|
15045836
|
26,2
|
18435228
|
28,1
|
Moliyaviy faoliyat bo'yicha xarajatlar
|
150148
|
0,7
|
130532
|
0,5
|
2022101
|
4,3
|
|
0
|
|
0
|
17 “Urganch yog’-moy”OAJ moliyaviy hisob hisoboti asosida muallif ishlanmasi.
2.2.1-diagramma.18
18 “Urganch yog’-moy”OAJ moliyaviy hisob hisoboti asosida muallif ishlanmasi.
47
“Urgach yog’-moy” OAJ ning mahsulot tannarxi tarkibi xarajatlari bo'yicha 2009-2013 yillardagi ko’rsatkichlar
dinamikasi tahlili19 (ming so’m)
2.2.2-jadval
|
Ko'rsatkichlar nomi
|
2009yil
|
Sal mo g’i
|
2010yil
|
Sal mo g’i
|
2011yil
|
Sal mog’i
|
2012yil
|
Sal mog’i
|
2013yil
|
Sal mo g’i
|
Amaldagi narxlarda ishlab chiqarilgan maxsulot (ishlar,xizmatlar)ning qiymati
(QQSva aksizsiz)
|
26266385
|
|
30285481
|
|
44695380
|
|
58059771
|
|
65406193
|
|
Jami xarajatlar
|
26400495
|
100%
|
29548569
|
100%
|
47037604
|
100%
|
57534377
|
100%
|
65666076
|
100%
|
Ishlab chiqarilgan mahsulotlarning ishlab chiqarish tannarxi
|
21789675
|
82,5
|
24576507
|
83,1
|
33405919
|
71,2
|
42488541
|
73,8
|
47230848
|
71,9
|
Ishlab chiqarish moddiy xarajatlari (qaytadigan
chiqindilarni chegirgan holda)
|
19626580
|
74,3
|
22235920
|
75,2
|
30560372
|
65,0
|
35193920
|
61,2
|
37597087
|
57,3
|
Ishlab chiqarish tarzidagi ish haqi xarajatlari
|
1199230
|
4,4
|
1311874
|
4,4
|
1326800
|
2,8
|
4296583
|
7,5
|
6263602
|
9,5
|
Ishlab chiqarish ijtimoiy sug'urta ajratmalari
|
287815
|
1,1
|
327968
|
1,1
|
331700
|
0,7
|
1074146
|
1,9
|
1565901
|
2,4
|
Asosiy vositalar va ishlab
chiqarish nomoddiy aktivlar
|
676050
|
2,6
|
700745
|
2,4
|
1187047
|
2,5
|
1923892
|
3,5
|
1804258
|
2,7
|
19 “Urganch yog’-moy”OAJ moliyaviy hisob hisoboti asosida muallif ishlanmasi
amortizatsiyasi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Davr xarajatlari
|
4460672
|
16,9
|
4841530
|
16,4
|
11609584
|
24,7
|
15045836
|
26,2
|
18435228
|
28,1
|
Sotish xarajatlari
|
669680
|
2,5
|
873931
|
3,0
|
1656764
|
3,5
|
2145989
|
3,7
|
1538421
|
2,3
|
Ma'muriy xarajatlar
|
886200
|
3,4
|
709672
|
2,4
|
1020475
|
2,2
|
1682109
|
2,9
|
2671138
|
4,1
|
Boshqa muomala sarf
xarajatlari
|
2904792
|
11,0
|
3257927
|
11,0
|
8932345
|
19,0
|
11217738
|
19,5
|
14225669
|
21,7
|
Moliyaviy faoliyat bo'yicha xarajatlar
|
150148
|
0,6
|
130532
|
0,4
|
2022101
|
4,3
|
|
|
|
|
Bank va boshqa moliya-kredit tashkilotlari kreditlari bo'yicha
foizlar
|
|
|
130476
|
0,4
|
1668795
|
3,6
|
|
|
|
|
chet el valyutasi operatsiyalari
bo'yicha salbiy qiymatli farq va zarar
|
150148
|
0,6
|
56
|
0.02
|
353306
|
0,8
|
|
|
|
|
49
2.2.2-jadvalda korxonadagi xarajatlar o’zgarishini ko’rishimiz mumkin. Korxona ishlab chiqarish faoliyatidagi 2009-2013 yillardagi xarajatlarni o’rganib chiqdim.Bunga ko’ra jamiyatning jami xarajatlari yildan –yilga o’sib borganini ko’rishimiz mumkin, lekin bu ko’rsatkich jamiyat faoliyatini tahlil qilishga imkon bermaydi.Jamiyat faoliyatini tahlil qilish uchun jami xarajat tarkibiga kiruvchi xarajtlarni o’rgani chiqishimiz kerak, ya’ni induktiv tahlil qilamiz umumiylikdan birlikka qarab. Jami xarajatlar: ishlab chiqarilgan mahsulotlarning ishlab chiqarish tannarxi, davr xarajatlari, moliyaviy faoliyat bo’yicha xarajatlar. Ishlab chiqarilgan mahsulotlarning ishlab chiqarish tannarxi tarkibiga ishlab chiqarish moddiy xarajatlari, ishlab chiqarish tarzidagi ish haqi xarajatlari, sug’urta ajratmalari, amortizatsiya xarajatlari kiradi. Ishlab chiqarilgan mahsulotlarning ishlab chiqarish tannarxi jami xarajatga nisbatan 2009-2013 yillarda mos ravishda 82,5%, 83,7%, 71,2%, 73,8%, 71,9% ni tashkil etgan, 2013 yilda 2009 yilga nisbatan 10,6% ga kamayishni ko’rish mumkin, moddiy xarajatlar esa mos ravishda 74,3%, 75,2%, 65,0%, 61,2%, 57,3% ni, ish haqi xarajatlari 4,4%, 4,4%, 2,8%, 7,5%, 9,5% ni,
sug’urta ajratmalari 1,1%, 1,1%, 0,7%, 1,9%, 2,4% ni, amortizatsiya xarajatlari esa
mos holda 2,6%, 2,4%, 2,5%, 3,5%, 2,7% ni tashkil etgan. Davr xarajatlari o’z ichiga sotish xarajatlari, ma’muriy xarajatlar, boshqa muomala sarf xarajatlarini oladi. Davr xarajatlari jami xarajatga nisbatan 2009-2013 yillarda mos ravishda 16,9%, 16,4%, 24,7%, 26,2%, 28,1% ni tashkil qilib, 2013 yilda 2009 yilga nisbatan 4,2%ga o’sgan.
Sotish xarajatlari 2,5%, 3,0%, 3,5%, 3,7%, 2,3% ni, ma’muriy xarajatlar 3,4%, 2,4%,
2,2%, 2,9%, 4,1% ni, boshqa muomala sarf xarajatlari 11,0%, 11,0%, 19,0%, 19,5%, 21.7% ni tashkil etgan. Moliyaviy faoliyat bo’yicha xarajatlar 2009-2011 yillarda bo’lgan, mos ravishda jami xarajatga nisbatan 0,6%, 0,4%, 4,3% ni ko’rsatgan, keyingi yillarda moliyaviy faoliyat bo’yicha xarajatlar bo’lmagan sababi keyingi yillarda bank va boshqa moliya-kredit tashkilotlari kreditlari bo’yicha foizlar va chet el valyutasi operatsiyalari bo’yicha salbiy qiymatli farq va zararlar mavjud emas.
“Urganch yog’-moy” OAJ ning mahsulot tannarxidagi xarajatlarning ulush bo'yicha 2009-2013 yillardagi ko’rsatkichlar dinamikasi tahlili20 (ming so’m)
2.2.3-jadval
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
2013
|
Ko'rsatkichlar nomi
|
xarajatlar
|
ulushi
|
xarajatlar
|
ulushi
|
xarajatlar
|
ulushi
|
xarajatlar
|
ulushi
|
xarajatlar
|
ulushi
|
Ishlab chiqarilgan mahsulotlarning ishlab chiqarish tannarxi
|
21789675
|
100%
|
24576507
|
100%
|
33405919
|
100%
|
42488541
|
100%
|
47230848
|
100
%
|
Ishlab chiqarish mod- diy xarajatlari (qayta- digan chiqindilarni
chegirgan holda)
|
19626580
|
90,1
|
22235920
|
90,5
|
30560372
|
91,5
|
35193920
|
82,8
|
37597087
|
79,6
|
Ishlab chiqarish tarsi-
dagi ish xaqi xarajati
|
1199230
|
5,5
|
1311874
|
5,3
|
1326800
|
4,0
|
4296583
|
10,1
|
6263602
|
13,3
|
Ishlab chiqarish ijtimoiy sug'urta
ajratmalari
|
287815
|
1,3
|
327968
|
1,3
|
331700
|
1,0
|
1074146
|
2,5
|
1565901
|
3,3
|
Asosiy vositalar va ishlab chiqarish nomoddiy aktivlar amortizatsiyasi
|
676050
|
3,1
|
700745
|
2,9
|
1187047
|
3,6
|
1923892
|
4,5
|
1804258
|
3,8
|
Ishlab chiqarish tarzidagi boshqa
xarajatlar
|
|
|
|
0,0
|
|
|
|
0,0
|
|
0,0
|
20 “Urganch yog’-moy”OAJ moliyaviy hisob hisoboti asosida muallif ishlanmasi
2.2.3-jadvalda ishlab chiqarilgan mahsulatlarning ishlab chiqarish tannarxi tarkibidagi xarajatlarni tannarxga nisbatan ulishini ko’rib chiqamiz. 2.2.2-diagramma moddiy xarajatlarni mahsulot tannarxi tarkibida qanday ulishga ega ekanini ko’rsatadi. 2013 yilda mahsulot tannarxi tarkibidagi moddiy xarajatlar 2009 yilga nisbatan 10,5% ga kamaygan.
2.2.2-diagramma.21
21 “Urganch yog’-moy”OAJ moliyaviy hisob hisoboti asosida muallif ishlanmasi.
2.2.3-diagramma ish haqi xarajatlari ulushini tavsiflaydi.Unga ko’ra ish haqi xarajatlari mahsulot tannarxi nisbatan 2009-2013 yillarda mos ravishda 5,5%, 5,3%, 4,0%, 10,1%, 13,3% ni tashkil etgan, ish haqi xarajatlari 2010-2011 yillarda mos holda boshqa xarajatlar oshishi hisobiga kam ulushga ega bo’lgan. 2.2.2- diagrammaga qaraydigan bo’lsak aynan 2010-2011 yillarda moddiy xarajatlar ulushi ortib borgan. Shuning hisobiga bu holat yuzaga kelgan.
2.2.3-diagramma.22
Ishlab chiqarish tannarxi tarkibidagi amortizatsiya xarajatlari 2009-2013 yillarda quyidagi ulushlarga ega bo’lgan: 3,1%, 2,9%, 3,6%, 4,5%, 3,8%. 2011-2012 yillarda amortizatsiya xarajatlarining o’sishiga gidrogenizatsiya va sutni qayta ishlash sexlarining ishga tushishi va yangi asbob-uskunalarning o’rnatilishi sabab bo’lgan. Buni 2.2.4-diagrammada ko’rish mumkin.
2.2.4-diagramma.23
2.2.5-diagrammada sug’urta ajratmalarida qanday o’zgarishlar sodir bo’liganini va tannarxdagi ulushini ko’rish mumkin.
2.2.5-diagramma.24
|