Jami xususiy kapital
|
18 311 827
|
21 900 395
|
+3 588 568
|
119.6
|
4
|
Maqsadli tushumlar
|
629 824
|
629 824
|
0
|
100,0
|
12 “Urganch yog’-moy”OAJmoliyaviy hisob hisoboti asosida muallif ishlanmasi.
13 “Urganch yog’-moy”OAJ moliyaviy hisob hisoboti asosida muallif ishlanmasi
5
|
Uzoq muddatli
majburiyatlar
|
4 917 126
|
6 117 122
|
1 199 996
|
124,4
|
6
|
Kreditor qarzlar
|
6 341 588
|
6 960 808
|
619 220
|
109,8
|
7
|
Ajratilgan bo'linmalarga
qarz
|
397 311
|
|
-397 311
|
0,0
|
8
|
Qisqa muddatli bank
kreditlari
|
7 308 064
|
7 605 352
|
297 288
|
104,1
|
|
Jami majburiyatlar
|
19 593 913
|
21 313 106
|
+1 719 193
|
108.8
|
|
Jami:
|
37905740
|
43213501
|
5307761
|
114,0
|
Jadvalda jamiyatning mablag’lari manbaini tahlil qilib, 2012 yil va 2013 yil ko’rsatkichlarini solishtirib o’rganib chiqdik. Jadval shularni ko’rsatadiki,unga ko’ra rezerv kapitali 2013 yil 2012 yilga nisbatan 118,6 %ga o’sdi, taqsimlanmagan foyda 2013 yil 2012 yilga nisbatan 129,6 %ni, maqsadli tushumlar esa 100 %ni , uzoq muddatli investitsiyalar 2013 yil 2012 yilga nisbatan 109,8 % ni, ajratilgan bo’linmalarga qarz 0 %ni , qisqa muddatli bank kreditlar esa 2013 yil 2012 yilga nisbatan 104,1 % ni, jami 114,0 %ni tashkil qilgan. Jamiyat mablag’lar manbai asosida uning moliyaviy barqarorligiga baho berarkanmiz 2012 yilda ushbu ko’rsatkich 48.3 foizni tashkil qilgani holda, 2013 yilda 50.7 foizni tashkil qilib, jamiyat ijobiy tomonga o’zgargan.
- diagramma. ”Urganch yog’-moy” OAJ mablag’lari manbai tarkibi.(2013)14
Korxonalarning moliyaviy holatini tahlil qilish, ya’ni moliyaviy tahlil — keng ko‘rsatkichlar yordamida, kompleks usullaridan foydalanib korxonalarning moliyaviy resurslari borligini, holatini, joylashganligi va ulardan foydalanish darajasini ifodalashdir.
Moliyaviy tahlil ko‘p qirrali murakkab jarayon bo‘lib, u tashkil qilinishi, buning uchun esa bir qator talablarga asoslanishi kerak. Bu talablar quyidagilardan iborat:
mutlaq va nisbiy ko‘rsatkichlar o‘rtasidagi aloqalarni borligini bilish;
moliyaviy tahlil mobaynida mutlaq va nisbiy ko‘rsatkichlardan birgalikda foydalanish;
moliyaviy tahlil mantiqiy ravishda amalga oshirilib, u induktiv usulga - alohida hodisalardan umumiy hodisalarga o‘tish, moliyaviy holatning bir shakl ko‘rinishidan umumiy ko‘rinishga o‘tish va deduktiv usulga - umumiy hodisalardan alohida hodisalarga o‘tishga asoslanib tahlil qilish;
14“Urganch yog’-moy”OAJ moliyaviy hisob hisoboti asosida muallif ishlanmasi.
hamma foydalanilayotgan ko‘rsatkichlar bir xil, asoslangan usulda aniqlanishi lozim;
moliyaviy holatni tahlil qilishda tahlil qilinayotgan korxona ko‘rsatkichlarini boshqa korxonalar, o‘rtacha tarmoq ko‘rsatkichlari va ilg‘or korxonalar ko‘rsatkichlari bilan taqqoslash;
moliyaviy tahlilning har tomonlama bo‘lishligi va korxonalarning umumiy moliyaviy holatiga ta’sir qiluvchi omillarni tahlil etish;
moliyaviy tahlilni samarali o‘tkazish uchun kerakli ma’lumotlarni oldindan tayyorlash va bu borada asosiy tasdiqlangan moliyaviy manbalar bilan cheklanmasdan birlamchi buxgalteriya hisobi ma’lumotlaridan foydalanish;
moliyaviy tahlil ob’yektiv ravishda tashkil qilinib, u korxonalarning moliyaviy holati real darajasini ifodalashi lozim;
moliyaviy tahlil o‘z vaqtida o‘tkazilib, tahlil yakunlariga asoslanib, moliyaviy holatni yaxshilash choralarini o‘z vaqtida amalga oshirishga imkon berish;
moliyaviy tahlil kompleks ravishda o‘tkazilib, unda moliyaviy holatning hamma shakl va yo‘nalishlari ifodalanishi lozim;
moliyaviy tahlil o‘z vaqtida va haqqoniy bo‘lib, u moliyaviy holatni ko‘tarishga bag‘ishlangan tadbirlarni ishlab chiqib, ularni amalga oshirishga imkon berishi;
moliyaviy holatni tahlil qilish shunday vaqtda o‘tkazilishi lozimki, tahlil yakunlari qo’yilgan maqsadni amalga oshirib, korxona boshqaruvini takomillashtirishga imkoniyat tug‘dirishi lozim;
moliyaviy tahlil barcha yig‘ilgan va umumlashtirilgan ma’lumotlarga asoslanib, kerakli ko‘rsatkichlardan foydalanib, bu ko‘rsatkichlarning asosliligi to‘g‘ri usullarda aniqlanishi lozim.15
Yuqoridagi talablardan kelib chiqqan holda 2012 yil va 2013 yilda tashkilotning moliyaviy holatini baholashga, o’zgarishiga ta’sir qiluvchi omillarni tahlil qilishga harakat qildim. 2.1.3- jadvalda tashkilotning ikki yillik moliyaviy holat
15 E.A. Akramov. Korxonalarning moliyaviy holati tahlili. O’quv q’llanma. – T., 2007.
ko’rsatkichlarini o’rganib chiqdim.Ushbu jadvaldan 2012 yil va 2013 yilda moliyaviy natijalar ko’rsatkichlarida qanday o’zgarishlar va o’sish sur’atlari bo’lgani haqida malumot olish mumkin.
|