40
а
b
2.39-rasm
Berilgan radiusli aylana bilan to’g’ri chiziqning tashqi tutashmasi quyidagicha
amalga oshiriladi (2.40-rasm)
1)
Markazi O
1
va
a to'g'ri chiziqli
R
1
radiusli aylana berilgan. 2)
O
1
markazidan radiusi (
R + R
1
) bo'lgan yordamchi yoyni torting. 3)
R masofada a
to`g`ri chiziqqa
parallel ravishda yordamchi б chiziqni torting. Chiziq va yoy
O
nuqtada kesishadi.
O nuqta tutashma markazi. 4)
OO
1
chizig'ini
chizamiz,
A
tutashuv
nuqtasini olamiz O nuqtadan a to'g'ri chiziqqa perpendikulyar. Biz
B
tutashuv nuqtasini olamiz. 5)
O tutashma markazidan
A nuqtadan
B nuqtaga radiusi
R bo'lgan tutashuv yoyini chizamiz.
2.40-rasm
Berilgan radiusli aylana bilan to’g’ri chiziqning ichki tutashmasi
quyidagicha amalga oshiriladi (2.41-rasm)
41
1) Markazi
O
1
va
a to'g'ri chiziqli
R
1
radiusli aylana berilgan. 2)
O
1
markazidan radiusi
(R - R
1
) bo'lgan yordamchi yoyni torting. 3)
R masofada
a
to`g`ri chiziqqa parallel ravishda yordamchi
б chiziqni torting. Chiziq va yoy
O
nuqtada kesishadi.
O nuqta tutashma markazi. 4)
OO
1
chizig'ini chizamiz,
A
tutashuv nuqtasini olamiz
O nuqtadan
a chiziqqa perpendikulyar. Biz
B tutashuv
nuqtasini olamiz. 5)
O tutashma markazidan A nuqtadan
B nuqtaga radiusi
R
bo'lgan tutashuv yoyini chizamiz.
2.41-rasm
