• Ierarxik ma`lumotlar modeli.
    		•

    Ierarxik ma’lumotlar modeli




    Download 1,38 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet14/79
    Sana30.01.2024
    Hajmi1,38 Mb.
    #148346
    1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   79
    Bog'liq
    Mundarija kirish

    Ierarxik ma’lumotlar modeli; 

    Tarmoqli ma’lumotlar modeli; 

    Relyatsion ma’lumotlar modeli. 
    Har bir ma`lumotlar bazasi u yoki bu model asosida yoritiladi. Har 
    bir MBBT esa u yoki bu ma‟lumotlar modelini ta‟minlaydi deyiladi. 
    Masalan ierarxik ma‟lumotlar modeliga asoslangan tizim – ines 
    tizimidir. Tarmoqli modellarda esa – BANK OS, SETOR, relyatsion 
    modelga asoslangan tizimlar – Access, KARAT va boshqalar. 
    Ierarxik ma`lumotlar modeli. Ierarxik ma`lumotlar modelida 
    yozuvlar daraxtsimon tuzilmali ko„rinishda bo„ladi. Ma`lumotlar 
    bazasini boshqarish tizimlaridan ba‟zi birlari faqat ierarxik tuzilishga 
    ega bo„lganlari bilan ishlatiladi. Ierarxik tuzilmali ma‟lumotlar sodda 
    yaratiladi. Bu ko„pincha taddimotlarda qulay, lekin ma‟lumotlarni 
    ko„plari daraxtsimon tuzilmali bog„lanish tabiatiga ega emas. 
    Masalan ikkita firma ishlab chiqargan mahsulotlarning barcha 
    turlarini narxlari berilgan. Shu ma‟lumotlarni narxlar ma‟lumotnomasi 
    qurilsin va kompyuter xotirasiga joylashtirilsin. Faraz qilamiz, A va B 
    firmalar mos ravishda ikki xil ko„rinishdagi mahsulot ishlab chiqaradi. 
    Har bir mahsulot ko„rinishi har xil texnologiya asosida bajariladi. Bunda 
    uning narxi ham shunga qarab bo„ladi. Bir nechta mahsulot ikkita 
    sxema asosida tayyorlanadi. Ular 01, 02 kabi deb belgilanadi va ular 
    quyidagi narxni belgilaydi. 580, 610 va 1250 maxsulotlar uchta sxema 
    asosida tayyorlanadi. Ular 01, 02, 03 deb belgilanadi va ular quyidagi 
    narxni belgilaydi 380, 345 va 410. B firma uch xil maxsulot ishlab 
    chiqaradi. Ularni kodi mos ravishda 1250, 1640 va 1930 kodga ega 
    bo„lsin. Ular ham o„zlarini ishlab chiqish sxemasi va narxiga ega 
    bo„lsin. 

    20 
    B firma uch xil mahsulotni ishlab chiqaradi: 1250, 1640, 1930. 
    Barcha maxsulotlar nomlari, ularni ishlab chiqish sxemasi va 
    narxlarni o`z ichiga oluvchi ma‟lumotnoma tuzish va mashina 
    xotirasiga joylash talab etilsin.
    Keltirilgan ma‟lumotlar tuzilmani ierarxik (daraxtsimon) ko„rinishda 
    tasvirlash qulay. 
    3.1-rasm. Ma`lumotlarni ierarxik ko`rinishi. 
    Bunday tuzilmani jadval ko`rinishida ham tasvirlash mumkin. 
     
    3.1-jadval. Ma`lumotlarni jadval ko`rinishi. 
    Format
    Mahsulot 
    Texnologiya Narx
    A
    3980 
    01 
    586 
    A
    3980 
    02 
    610 
    A 
    1250 
    01 
    380 
    A 
    1250 
    02 
    345 
    A 
    1250 
    03 
    410 
    3980 
    01 
    02 
    580 
    610 
    1250 
    01 
    02 
    380 
    345 
    03 
    410 
    1250 
    1640 
    1930 
    A 
    3980 
    1250 
    01 
    02 
    580 
    610 
    01 
    02 
    03 
    380 
    345 
    45 
    410 
    B 
    1250 
    1640 
    1930 
    firma
    mahsulot

    21 
    Agar berilgan element bir nechta o„zidan yuqori elementga 
    suyansa tarmoqli ma‟lumot elementiga ega bo„lamiz.

    Download 1,38 Mb.
    1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   79




    Download 1,38 Mb.
    Pdf ko'rish