• Qisqacha nazariy ma’lumot
  • Muqobil energiya manbalari




    Download 1.63 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet3/33
    Sana27.10.2022
    Hajmi1.63 Mb.
    #28304
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   33
    Bog'liq
    Muqobil energiya manbalari
    Matematik analiz, Mavzu Tarmoqlararo ekran texnologiyalari Reja (1), KONDENSATORLAR SIG, Datchiklar va ularning asosiy xarakteristikalari, 1-Lab, Тезлик датчиклари, Mavzu № faoliyat xavfsizligini ta’minlashning ergonomika va psi, 2 5202069160623873264, Namuna referat, ПИИ Узбекистан показатели, Перспективы развития и пути совершенствования контейнерных перевозок, Презентация к теме, dffdffddfdffd, sddddww3333222
    1- LABORATORIYA ISHI
    QUYOSH ELEMENTINING VOLT-AMPER VA VOLT-VATT 
    XARAKTERISTIKASINI O‘RGANISH 
     
    Ishdan maqsad 
    1. Tajribada quyosh elementining elektrofizik xususiyatlarini
    o‗rganish uchun uning asosiy xarakteristikasi bo‗lgan VAX, VVX
    o‗rganish va grafigini yasash. 
    2. Tajribada stendida joylashgan quyosh elementining elektrofizik 
    xususiyatlarini o‗rganish uchun uning asosiy xarakteristikasi bo‗lgan VVX 
    o‗rganish va grafigini yasash. 
    Qisqacha nazariy ma’lumot 
    Ushbu laboratoriya stendi oliy o‗quv yurtlarida, o‗rta maxsus kasb-
    hunar kollejlari, akademik litseylarda tahsil olayotgan talabalar uchun 
    fizika fanidan quyosh elementlarining (fotoelement) elektrofizik 
    xususiyatlarini o‗rganishga imkon beruvchi vosita hisoblanadi.
    Eksperimental qurilma laboratoriya stolida joylashgan bo‗lib 
    quyidagi qismlardan tashkil topgan: quyosh spektrlarini qisman 
    tavsiflovchi 150 Vt quvvatdagi o‗zgaruvchan tok 220 V, 50 Gs chastotaga 
    mo‗ljallangan galogen lampa (yorug‗lik manbai), lampani ma‘lum 
    balandlikda tutib turuvchi shtativ, quyosh fotoelektrik batareyasi (QFB), 
    ampermetr, voltmetr va o‗zgaruvchan yuklanish qarshiliklaridan R
    n
    tashkil 
    topgan (1-rasm). 
    Tajriba ishida 2 ta har xil quvvatdagi QFB dan foydalaniladi. QFB 
    ning fototok chiqish yo‗nalishida klemma mavjud bo‗lib qarama-qarshi 
    qutblari belgilab qo‗yilgan.
    Lampadan tarqalayotgan yorug‗lik nurlari bevosita quyosh 
    fotoelektrik moduliga perpendikulyar burchak ostida tushadi. Shtativda 
    galogen lampani uch xil holatda modulga yo‗naltirish mumkin. Bu QFM 
    dan 15 sm, 25 sm, 35 sm balandlikda amalga oshiriladi. O‗zgaruvchan 
    yuklanishlar qarshiligi 1’180 Om intervalda ishlaydi.
    Quyosh elementlarining asosiy xarakteristikasi hisoblangan volt-
    amper xarakteristika (VAX), volt-vatt xarakteristika (VVX) va spektral 
    sezgirlik 
    yarimo‗tkazgich materiallarning optik va elektrofizik 
    xususiyatlariga 
    bog‗liqdir. Quyosh elementlarining VAX, VVX 
    xarakteristikasini o‗lchash uchun quyidagi sxemalardan foydalanildi (2- 
    rasm).



    Quyosh elementlarining VAX r-n o‗tishli yarimo‗tkazgichli diodning 
    VAX dan yangi I
    f
    hadning paydo bo‗lishi bilan farq qiladi. I
    f
    – optik 
    nurlanish ta‘sirida quyosh elementida generatsiya bo‗lgan tokdir. Agar I
    d
    – 
    diod orqali oqayotgan tok va I – tashqi yuklanma orqali oqayotgan tok 
    bo‗lsa, u holda, 
    (1) 
     
    0
    exp
    1
    ä
    qU
    I
    I
    kT


     





    (2) 
    diodning qorong‗ilikdagi xarakteristikasi, I
    o
    – r-n o‗tishning teskari 
    yo‗nalishdagi to‗yinish toki, q – elektron zaryadi, T – absolyut harorat, k – 
    Bolsman doimiyligi, U – kuchlanish. 
    QE ning asosiy xarakteristikalarini o‗lchashning tartibi quyidagicha 
    amalga oshirildi. Dastlab QE ning parametrlari laboratoriya sharoitida 
    galogen lampa yordamida, so‗ngra tabiiy sharoitda quyosh nurlariga 
    perpendikulyar holatda joylashtirish orqali amalga oshirildi.
    1-rasm. QE ning voltamper xarakteristikasini o‗rganish uchun 
    eksperimental qurilma 
    2- rasm. Quyosh elementlarining ekvivalent (a) va o‗lchash (b) 
    sxemalari 

    Download 1.63 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   33




    Download 1.63 Mb.
    Pdf ko'rish