Elektr uskunalarning texnik ekspluatatsiya sharoitlari Qishloq va suv xo‘jaligidagi mavjud nokulayliklar va sharoitlar elektr
uskunalarning texnik ekspluatatsiyasiga alohida e’tibor berilishini talab qiladi.
Elektr uskunalarning etarli ekspluatatsion ishonchliligini saqlab turish uchun
profilaktik va operativ texnik qarov va ta’mirlarni o‘z vaqtida sifatli qilib o‘tkazish
kerak. Lekin bu tadbirlarni qishloq va suv xo‘jaligi sharoitida amalga oshirish
ma’lum qiyinchiliklarni tug‘diradi. Barcha elektr uskunalari kichik maydonda
kompakt joylashgan sanoatdagidan farq qilib, qishloq va suv xo‘jaligida elektr
iste’molchilar juda tarqoq joylashgan va hilma xilligi bilan ajralib turadi. Bundan
tashqari ular turli muhit sharoitida va turlicha yuklanish rejimida ishlaydi. Bu esa
rejali texnik qarov va ta’mir tadbirlarini bir xil vaqtda o‘tkazishni qiyinlashtiradi.
Grafikni murakkablashtiradi va uni bajarishni qiyinlashtiradi.
Elektr uskunalarda texnik qarov va ta’mir muddatlari elektr uskunalar
joylashgan atrof muhit sharoitiga, elektr jihozlar tipiga, sutka va yil davomidagi
Yuklanish rejimiga, ish rejimlariga bog‘liq. Turli sharoitlarda ishlayotgan
uskunalarda bir xil muddatlarda profilaktik tadbirlar o‘tkazish, texnik xizmat
ko‘rsatish va ta’mir grafigini smena va oy yoki kvartal davomida tekis rejalashtirish
murakkab bo‘lib, elektr montyorlarning ish unumdorligini pasaytiradi. Operativ
xizmat ko‘rsatish tadbirlarini o‘tkazishni qiyinlashtiradi. Elektr uskunalarning
to‘xtab qolishlarini o‘z vaqtida oldini olish uchun har bir xo‘jalikda yoki obyektda
navbatchi elektromontyor bo‘lishi kerak, bu holda ularning bandligi pasayib ketadi.
Demak, har bir elektromontyor bir necha obyektga xizmat ko‘rsatish zarur. Bu holda
elektromontyorlar transport va aloqa vositalari bilan ta’minlanish kerak. Elektr
uskunalarning hilma xilligi texnik xizmat va ta’mir bazasida ko‘plab texnik
vositalar, asboblar va extiyot qismlar bo‘lishini talab qiladi. Kichik xo‘jaliklarda esa
servis xizmati vositalarini samarasiz ishlatilishiga olib keladi, oqibatda elektr
uskunalar samaradorligi pasayadi. Demak, qishloq va suv xo‘jaligi sharoitida texnik
115
ekspluatatsiya samaradorligini pasaytiruvchi obyektiv sharoitlar mavjud ekan.
Elektromontyorlar turli xil funksional vazifalarni bajarishiga to‘g‘ri keladi, yo‘l,
transport vositalari, ehtiyot qismlar etarli emas. Bu esa elektrotexnik xizmat
xodimlari malakasiga va texnik qurollanishiga yanada yuqoriroq talablar qo‘yadi.