|
texnologik, predmetli va aralash
|
| bet | 15/122 | | Sana | 17.05.2024 | | Hajmi | 1,03 Mb. | | #240888 |
Bog'liq Soha iqtisodiyoti va menejmenti. Rasulova texnologik, predmetli va aralash.
Texnologik tuzilmali korxonalarda sexlar va ishlab chiqarish uchastkalari texnologik jihatdan bir xillik tamoyili asosida tashkil qilinadi (masalan, to`qimachilik kombinatlarida yigiruv va to`quv sexlari).
Predmetli tuzilmaga asoslangan korxonalarda har bir sex ma`lum bir mahsulot yoki uning bir qismini ishlab chiqaradi (masalan, avtomobilь zavodida motor sexi, shassi sexi va hokazo).
Aralash (predmetli-texnologik) tuzilma tayyorlov sexlarini texnologik tamoyilda (temirchilik, cho`yan quyish, po`lat quyish va hokazo), ishlov berish va mahsulot chiqarish sexlarini esa predmetli tamoyil asosida tashkil etishni ko`zda tutadi.
Sanoat korxonasining tuzilmasi quyidagi omillar ta`siri ostida shakllanadi: texnika va texnologiyaning xususiyatlari;
ishlab chiqarish hajmi;
ishlab chiqarishni tashkil qilish shakllari (ixtisoslashtirish, kooperasiya, kombinasiya, koordinasiya);
ishlab chiqarilayotgan mahsulot va ko`rsatilayotgan xizmatlarning murakkabligi va nomenklaturasi;
ishlab chiqarishni avtomatlashtirish, mexanizasiyalashtirish va robotlashtirish darajasi;
mulk shakli;
raqobat olib borish usullari hamda shakllari va hokazo.
Amaliyotda ishlab chiqarish tuzilmasini mukammallashtirishning asosiy yo`nalishlari ishlab chiqilgan. Ular qatoriga korxona va sexlarni yiriklashtirish; alohida korxonalar integrasiyasi; korxona ichidagi barcha bo`linmalar orasida mutanosiblikni ta`minlash; sexsiz tuzilma kabilarni kiritish mumkin.
Korxonaning raqobatbardoshligini oshirish, ya`ni boshqaruv sifatini ko`tarish va ishlab chiqarish faoliyatidagi yakuniy natijalarning yuqoriligiga erishish korxona tuzilmasini mukammallashtirish samaradorligini baholovchi mezon bo`lib xizmat qiladi.
Nazorat va muhokama uchun savollar:
―Korxonalar to`g`risida‖ gi qonunga asosan korxonaga ta‘rif bering.
―Harakatlar strategiyasi to`g`risida‖gi Farmoni qachon qabul qilindi?
―Harakatlar strategiyasi uchinchi yo`nalishi doirasida bajarilgan ishlar haqida fikrlang?
Korxona Nizomi nima va uning tarkibi nimadan iborat?
Bozor iqtisodiyoti sharoitlarida korxonalar faoliyatining asosiy yo`nalishlarini sanab bering.
|
| |
