III.14 – rasm. Bir sharrali (f) va
ko‘p sharrali (b) hisoblagichlar.
53
III- bob bo’yicha xulosa
Bu bo’limda quduq mahsulotini o‘lchash, quduq mahsulotini o‘lchashning
an’anaviy usullari, neft tarkibidagi suv miqdorini o‘lchash, quduq mahsulotini
o‘lchashning zamonaviy usullari modda sarfi va miqdorini o‘lchash, bosimlar farqi
o‘zgaruvchan sarf o‘lchagichlar, elektromagnit sarf o‘lchagichlar, ultratovushli,
issiqlik va ionli sarf o‘lchagichlar ultratovushli, moddalar sarfini o‘lchashning
zamonaviy usullari va vositalari, suyuqlik va gazlar miqdorini o‘lchash haqidagi
ma’lumotlar keltirilgan.
54
IV-bob. Neft va gaz quvurlari o‘tkazuvchanlik qobiliyatini pasayishi
sabablari va qarshi kurashish usullari
IV.1. Konlarda qo‘llaniladigan quvur uzatkichlar tasnifi
Har qanday neft va gaz konida quduqlardan chiqqan mahsulotni tayyorlash
qurilmalarigacha yetkazish uchun har xil turdagi quvurlar ishlatiladi. Bu quvurlar
o‘zidan o‘tkazayotgan mahsuloti, bosimi, vazifasi, gidravlik sxemasi, qurilishi kabi
omillarga qarab turli tuman bo‘ladi.
Neft va gaz konlarida qo‘llaniladigan quvur uzatkichlarning quyidagi umumiy
tasnifi mavjud:
A) o‘tkazayotgan mahsuloti bo‘yicha: neft quvurlari, gaz quvurlari, neft-gaz
quvurlari, kondensat quvurlari, suv quvurlari, reagent quvurlari.
B) bajaradigan vazifasiga qarab: yo‘naltiruvchi quvurlar, yig‘uvchi quvurlar.
Yo‘naltiruvchi quvurlar quduqdan birinchi gurux o‘lchagich qurilmalarigacha
bo‘lgan masofada ishlatiladi. Birinchi gurux o‘lchagich qurilmalaridan neftni yig‘ish
va tayyorlash qurilmalarigacha bo‘lgan masofada yig‘uvchi quvurlar ishlatiladi.
V) ishchi bosimiga qarab:
- kuchli bosimli quvurlar, bosimi 6 MPa dan yuqori;
- yuqori bosimli quvurlar, bosimi 2,5 – 6,0 MPa;
- o‘rta bosimli quvurlar, bosimi 1,6 – 2,5 MPa;
- past bosimli quvurlar, bosimi 1,6 MPa dan past.
Odatda o‘rta, yuqori va kuchli bosimli quvurlar tazyiqli, past bosimli quvurlar
tazyiqsiz quvurlar deb ataladi. Tazyiqli quvurlarda mahsulot quvurni to‘liq to‘ldirib
oqadi, tazyiqsiz quvurlarda quvur ishi to‘liq bo‘lmagan holda oqishi mumkin.
G) gidravlik tarxi bo‘yicha: oddiy quvurlar, murakkab quvurlar.
Oddiy quvurlar bir xil diametrga ega bo‘lib, unga boshqa quvurlar ulanmagan
bo‘ladi. Murakkab quvurlarning diametri har xil bo‘lishi hamda quvurlarga boshqa
quvurlar ulangan bo‘lishi mumkin.
D) qurilishi bo‘yicha: yer osti quvurlari, yer usti quvurlari, havodan o‘tkazilgan
quvurlar, suv osti quvurlari.
55
Bu tasnif konlarda ishlatiladigan neft va gaz yig‘ish, tayyorlash tizimidagi
quvurlarga taalluqli bo‘lib, uzoqqa uzatuvchi quvurlarga tegishli emas.
|
