- 77 -
Ishqalashni mexanizatsiyalashtirish
vositalari
Xomaki ishqalashda ishlatiladigan aylanuvchi
disklar eng oddiy mexanizatsiyalashtirish
vositasi
hisoblanadi.
Ular
mis
yoki
cho’yandan tayyorlanadi,
eni va chuqurligi
1—2 mm li radial ariqchalari bo’ladi.
Gorizontal aylanish o’qi bo’lgan disklar
oddiy charxni eslatadi. Diski gorizontal
joylashgan moslamalar (quyidagi rasm,
a)
ishlatish
uchun
ancha
qulay.
Ularda
ishqalagich tasmali
uzatma orqali elektr
dvigateldan aylanadi. Ishqalash uchun dastaki
drellar
va
kolovorotlar
hamda
mexanizatsiyalashtirilgan dastaki asboblardan
keng foydalaniladiIchki yonish dvigatellarini
remont qilgaida klapashshrni ishqalash uchun
kolovorotlardan foydalanish mumkin.
Klapan kolovorot yordamida dam u yeqqa, dam bu yoqqa yarim aylanishga aylantiriladi
va vaqt-vaqti bilan ko’tarib turiladi.
Elektr va pnevmatik parmalash mashinalariga o’rnatib ishla tiladigan ishqalash
kallaklari hamda moslamalari ishqalashsh mexanizatsiyalashtirishda keng tarqalgan.
Halqalarning yassi tomonlarini ishqalashga mo’ljallangan moslama (rasm,
b) konus 1,
oboyma
4, vint
2 li to’rtta
qisish plankasi 3 dan iborat. Ular parmalash mashinasinnng
konussimon teshigiga o’rnatiladi. Ishqalanadigan detalь oboymaga o’rnatiladi va unga
plankalar yordamida qisib qo’yiladi.
Mashina 7 ishlaganda halqa aylanma harakatlanadi va
ishqalagich
6 ga tegib, kerakli o’lchamgacha ishqalanadi. Detalь aylanish bilan bir vaqtda
ishqalagichga nisbatan sal-pal ilgarilama harakatlanib turadi.
Elektr parmalash mashinasiga mo’ljallangan ishqa
lash kallagi (rasm,
v) shpindelь
1
ning konussimon teshigiga o’rnatiladi. U korpus
4 ga montaj qilingan tishli g’ildiraklar
2 va 3
jufti, suxarь5 li parma
6 va kulisa
7 dan tarkib topgan. SHpindelь aylanganda barmoq aylanma
harakatlanadi. Unga kiydirilgan suxarь kulisa ariqchasida surilib uni tebrantiradi, Kulisa val
8
ga
mahkamlangan, unga mufta
9 yordamida ishqalagich
10 birlashtiriladi.
U ham tebranma
harakatlanadi.
Maxsus ishqalash stanoklari ham bor.
