Navoiy davlat pedagogika instituti fizika-texnologiya fakulteti fizik praktikum fanidan

3-rasm. Tajriba qurilmasi 
 
Ishni bajarish tartibi. 
- Shisha idishdagi 400 ml hajmli suvni 90 °C gacha elektroplitkada 
qizdiring
- Issiq suvni ehtiyotlik bilan shisha idishga quying.
- Temperatura ortishini kuzating va temperatura pasaya boshlash 
momentini kuting
- Simob ustuni balandligini h
0 
aniqlang Bu h
0 
qiymat simob ustuni bilan 
berkilgan havo hajmini V
0 
ko’rsatadi.
Issiq vanna (probirkadagi suv ) sovushi mobaynida, asta-sekin quyidagi 
ishlarni qaytaring:
- Dastaki vakuum nasosi bilan haydab ortiqcha bosimni Δp to simob 
ustuni lastlabki balandligiga h
0 
erishmaguncha oshiring (ya’ni, shunday 
qilib, doimiy hajmda V
0 
o’lchash sharoitini ta’minlash uchun, sovush 
jarayoni vaqtida hajmning kamayishi kompensasiya qilinadi); 

- Temperaturani T va ortiqcha bosimni ΔP yozib oling; 
- Olingan tajriba natijalarini ishchi formulaga qo’yib hisoblab, o’lchashda 
yo’l qo’yilgan absolyut va nisbiy xatoliklarni toping; 
- Olingan tajriba natijalarini 1- jadvalga kiriting; 
- Tajribalar asosida gaz bosimining temperaturaga bog’liqlik grafigini 
chizing. 
 
 
1 jadval 
 
№ 
𝑇(𝐾) 
P(Pa) 
𝛼 =
𝑃 
𝑇
(
𝑃𝑎
𝐾
)
 
Δ𝛼 
(
𝑃𝑎
𝐾
)
 
𝜀 (%) 
1 
 
 
 
 
 
2 
 
 
 
 
 
3 
 
 
 
 
 
4 
 
 
 
 
 
5 
 
 
 
 
 
6 
 
 
 
 
 
7 
 
 
 
 
 
O’rt 
 
 
 
 
 

Download 2,89 Mb.