nazariyasini qo‘ llash natijasida geliy atomining holatlari uchun
simmetrik va antisimmetrik to‘ lqin funksiyalari mavjud bo‘ ladi, ularga
mos kelgan energiya sathlari ham aniqlanadi:
Ф* (П. r2) =
= Е
л
+ Em+ К + A,
(9.37)
Ф
J j v h ) = ^ ( ^ ~ ^ l E a = E n+ E m+ K - A .
(9.38)
1
Yuqoridagi ifodalarda
ko‘ paytuvchi normallashtirish shartini
bajarish uchun kiritilgan.
Shunday qilib,
К
kattalik elektronlarning Kulon o ‘ zaro ta’ siri bilan
b og‘ liq energiyasini aniqlab bersa,
A
kattalik esa elektronlarning
almashuv energiyasini ifodalaydi. Demak, elektronlarning almashuvi
tufayli geliy atomida ikkita holat mavjud bo‘ ladi: Ф у - simmetrik va
Ф и - antisimmetrik holatlar, bunda Ф 5 to‘ lqin funksiya elektronlarning
spinlari qarama-qarshi y o ‘ nalishda b oigan holatni ifodalaydi va
parageliy holatini tavsiflaydi; Ф я to‘ lqin funksiyasi esa elektronlarning
spinlarining y o ‘ nalishi parallel b oigan holatni ifodalaydi va ortogeliy
holatini tavsiflaydi. Shunday qilib, almashuv energiyasi tufayli ikki xil
holat mavjudligi kelib chiqdi: Ф 5
simmetrik va Ф„ antisimmetrik
holatlar.
Geliy atomining termlarini va optikaviy spektrlari tuzilishini
ko‘rib chiqishdan ma’ lumld, geliy atomining asosiy [S(, holatida
atomining ikkala elektroni ham '.S' holatida joylashgan va Pauli
prinsipiga binoan ulaming spinlari o ‘ zaro qarama-qarshi y o ‘nalgan
boiadi. Demak, geliy atomining asosiy holati simmetrik funksiya
(parageliy) orqali ifodalanishi kerak. Bu holda
