• (10.17) ifodani quyidagi aniq ko‘rinishini olish mumkin: 1 и (г) = ------------- f eiknrV ( r ’\/>°(x)dv.
  • Iksin — 4 9 (10.23) ekanligini hisobga olish kerak. Bu yerda в
  • Nazariy fizika kursi




    Download 9,41 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet207/240
    Sana08.01.2024
    Hajmi9,41 Mb.
    #132633
    1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   ...   240
    r 2

    r'2
    - 2nrV 
    ko‘rinishda yozib, r » r da
    |r '- r | = r - n r '
    (10.18)
    boiganligi sababli, (10.17) dagi integral ostidagi — ko‘paytuvchi
    R
    ifodada 
    R ~ r
    olinsa va bu natijani (10.18) ga qo‘yilsa, sochuvchi 
    markazdan uzoq masofalarda 
    и
    fimksiya uchun yozilgan 
    (10.17)
    ifodani 
    quyidagi aniq ko‘rinishini olish mumkin:
    1
    и (г) = -------------
    f e~iknrV ( r ’\/>°(x')dv'.
    (10.19)
    Аж r J
    Hosil qilingan formulaga 
    y/" (r)
    ning qiymati qo‘yilsa va -' = r n 0 
    ekanligi eslansa, (10.19) formulaning ko‘rinishi quyidagicha bo‘ladi:

    £f+^r

    (10.20) 
    Olingan (10.20) formulani (10.4) formulaning o‘ng tomondagi
    e+iir
    ikkinchi hadi bilan taqqoslansa, (10.20) form uladagi----- ning oldidagi
    koeffitsiyent izlanayotgan sochilish amplitudasini beradi va uni
    302


    (10.21)
    ko‘rinishda yozish mumkin.
    Agarda
    q = A-(n„-n) 
    vektor kiritilsa, uning absolyut qiymati
    ( 10.22)
    q = 
    Iksin — 

    9
    (10.23)
    ekanligini hisobga olish kerak. Bu yerda 
    в
    burchak n0 va n vektorlar 
    orasidagi burchak bo‘ladi, ya’ni sochilish burchagidir.
    bo‘ladi, ya’ni zarrachaning impulsi 
    fiq
    ga o'zgaradigan bo‘lsa, sochilish 
    amplitudasi 
    U
    (r) potensial maydonning mos Furye komponentasi orqali 
    aniqlanishi ko‘riladi. Hosil qilingan (10.24) formulani (10.6) qo‘yilsa 
    dQ.
    fazoviy burchak elementiga mos differensial effektiv sochilish 
    kesimi olinadi:
    Bu formula birinchi marta Maks Bom tomonidan olingan bo‘lib, 
    sochilish nazariyasida Bom yaqinlashishi deyiladi.
    Yuqorida hosil qilingan /( 0 ) differensial effektiv kesim formulasi 
    katta tezliklarda harakatlanayotgan zaryadlangan zarrachalaming elastik 
    sochilishini hisoblash uchun qo‘lianilishi mumkin. Birinchidan, faraz 
    qilaylik, atom to‘qnashuvdan avval ham, to‘qnashuvdan keyin ham 
    tinch holatda bo‘lsin. Ikkinchidan, to‘qnashuvdan so‘ng atom tinch 
    holatda qolishi 
    uchun, 
    atomning 
    M
    massasi to‘qnashayotgan 
    zarrachaning massasidan ancha katta bo‘lishi kerak. Yuqorida 
    keltirilgan shartlami bajarilgan deb olib, e, zaryadii va 

    Download 9,41 Mb.
    1   ...   203   204   205   206   207   208   209   210   ...   240




    Download 9,41 Mb.
    Pdf ko'rish