• I, ILI, NE, NE-I va NE-ILI
  • Nigmatov X




    Download 9,08 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet16/68
    Sana13.05.2024
    Hajmi9,08 Mb.
    #229420
    1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   68
    Bog'liq
    Nigmatov X

    NE, NE-I
    va 
    NE-ILI
    ventillari deb ataladilar. Ushbu 
    ventillarning chiqishidagi kichik aylanacha esa, 
    inkorlovchi chiqish
    deb ataladi. 
    Chizmalardagi 
    A
    va 
    B-
    lar kirish signallari, 
    X
    esa chiqish signalidir. Haqiqat 
    jadvallarining qatorlarida kirish signallarining kombinatsiyalari va ularga to‘g‘ri 
    keladigan chiqish signallarining qiymatlari keltirilgan.
    1.18-rasmda keltirilgan 

    (AND) - 
    mantiqiy ko‘paytirish elementini,
    NE-I
    elementining chiqishini, 
    NE
    elementining kirishiga ulash bilan hosil qilish mumkin. 
    ILI
     (OR) - 
    mantiqiy qo‘shish elementini esa, 
    NE-ILI
    elementining chikishini, 
    NE
    elementining kirishiga ulash bilan hosil qilish mumkin. 
    Beshta - 
    I, ILI, NE, NE-I
    va 
    NE-ILI
    ventillar, 
    kompyuter arxitekturasi 
    raqamli mantiqiy sathining
    asosini
    tashkil etadi. Bu erda muhim bo‘lgan jihatlardan 


    47 
    birini ta’kidlab o‘tamiz. 
    NE-I
    va 
    NE-ILI
    ventillarida – ikkitadan,

    va 
    ILI
    ventillarida uchtadan tranzistorlar ishlatilgan. Shu sababli ko‘pgina kompyuterlarda 
    NE-I
    va 
    NE-ILI
    ventillaridan asosiy – 
    bazaviy
    elementlar sifatida foydalaniladi. 
    I, 
    ILI
    va boshqa mantiqiy funksiyalarni amalga oshiruvchi sxemalar 
    NE-I
    va 
    NE-ILI
    ventillari asosida yig‘iladi (1.23-rasmga qaralsin). 
    Bul funksiyalari ham, odatdagi algebra funksiyalari kabi bitta, ikkita, uchta va 
    hokazo sondagi o‘zgaruvchilarga ega bo‘lishi mumkin. Masalan: oddiy bir funksiya
    f
    -ni quyidagicha aniqlashtirishimiz mumkin, 
    f
    (A)=1, agar A=0 bo‘lsa,
    f
    (A) = 0, 
    agar A=1 bo‘lsa. Bunday funksiya 
    NE 
    funksiyasi bo‘ladi. 
    n
    -ta o‘zgaruvchiga bog‘liq bo‘lgan, bul funksiyasi o‘zgaruvchilarining 
    mavjud kombinatsiyalari soni 2
    n
    -taga teng bo‘ladi. Ushbu funksiyaning barcha 
    qiymatlarini esa, 2
    n
    -ta qatorga ega bo‘lgan jadval yordamida yozib chiqish mumkin, 
    bunday jadval Bul algebrasida 
    haqiqat jadvali
    deb ataladi. YUqorida ko‘rib o‘tilgan 
    elementlar bilan birga keltirilgan jadvallar, ularning haqiqat jadvallari hisoblanadi. 

    Download 9,08 Mb.
    1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   68




    Download 9,08 Mb.
    Pdf ko'rish