51
Microsoft Power Point —
universal, imkoniyatlari keng bo’lgan,
ko’rgazmali grafika amaliy dasturlari sirasiga kiradi va matn, rasm, chizma,
grafiklar, animatsiya effektlari, ovoz, videorolik va boshqalardan tashkil topgan
slaydlarni yaratish imkonini beradi.
Slayd — ma’lum bir o’lchamga ega bulgan muloqot varaqlari hisoblanadi.
Unda biror maqsad bilan yaratilayotgan namoyish elementlari joylanadi.
Slaydlar ketma-ketligidan iborat tayyor taqdimotni kompyuter ekranida,
videoproektor yordamida katta ekranda namoyish qilish mumkin. Taqdimotni
tashkil qilish — slaydlar ketma-ketligini loyihalash va jihozlash demakdir.
Taqdimot axborot texnologiyasining samaradorligi ko’p
jihatdan takdim
etuvchi shaxsga, uning umumiy madaniyati, nutq madaniyati va x.k.larga bog’liq
ekanligini ham unutmaslik lozim. Zamonaviy texnik vositalardan dars davomida
kompyuter dasturlaridan, didaktik vositalardan, miniplakatlardan,
slaydlardan
foydalanish, talabalarning bilim saviyasini oshirishda katta yordam ko’rsatadi.
Multimedia – bu kompyuter texnologiyasining turli xil fizik ko’rinishga ega
bo’lgan (matn, grafika, rasm, tovush, animatsiya (hayvonlar tasviri), video va
h.k.) va turli xil tashuvchilarda mavjud bo’lgan (magnit va optik disklar, audio
va video – lentalar va h.k.) axborotdan foydalanish bilan bog’liq sohasidir.
Multimedia (multimedia – ko’p muhitlilik) vositalari bu apparat va dasturlar
to’plami bo’lib, u insonga o’zi uchun tabiiy bo’lgan juda turli – tuman
muhitlarni: tovush, video, grafika, matnlar, animatsiya
va boshqalarni ishlatgan
holda kompyuter bilan muloqat qilish imkonini beradi. Multimedia
foydalanuvchiga fantastik dunyoni (virtual haqiqiy) yaratishda juda ajoyib
imkoniyatlarni yaratib beradi, bunda foydalanuvchi
chekkadagi sust kuzatuvchi
rolini bajarmasdan, balki bu u erda avj olayotgan hodisalarda faol ishtirok etadi;
shu bilan birga muloqat foydalanuvchi uchun odatlangan tilda – birinchi
navbatda tovushli va videoobrazlar tilida bo’lib o’tadi.
Multimedia vositalariga quyidagilar kiradi: ma’lumotlarni audio (nutqli) va
videokiritish va yuqori sifatli tovushli (sound) va video (video) platalar,
videoqamrash platalari (video grabber), ular videomagnitafondan yoki
52
videokameradan tasvirni
oladi va uni ShKga kiritadi; yuqori sifatli
kuchaytirgichli, tovush kolonkali, katta videoekranli akustik va videokabul
kiladigan
tizimlar, hozirdayoq keng tarqalgan skanerlar (chunki ular
kompyuterga bosma matnlarni va rasmlarni avtomatik kiritish imkonini beradi);
yuqori sifatli printerlar va plotterlar.
Multimedia vositalariga yuqori ishonch bilan ko’pincha tovushli va
videoma’lumotlarni
yozish
uchun
ishlatiladigan
optik
va
raqamli
videodisklardagi katta sig’imli tashqi eslab qolish qurilmalarini ham kiritish
mumkin.
