Suv bilan isitish tizimlari past yoki yuqori bosimli bo‘lishi mumkin. Past
bosimli suv bilan isitish tizimlarida suvning harorati isitish jihozlariga kirish
vaqtida 85–95oС, ulardan qaytib chiqishda esa 65–70oС atrofida bo‘ladi.
Quyidagi 3.1-chizmada past bosimli suv bilan isitish tizimining shakli
keltirilgan. Ushbu shakldan ma’lumki, qaynoq suv bug‘ qozonidan ochiq
kengaytiruvchi idishga kelib tushadi va u isitish jihozlaridan yuqorida o‘rnatilgan
bo‘ladi. Keyin esa, suv o‘z oqimi bilan isitish jihozlariga, isitish jihozlaridan esa
qaytib yana qozonga tushadi.
Kengaytiruvchi
idish
suvni
qaynashi
natijasida
kengayishini
muvozanatlashtiradi hamda trubalarni ishdan chiqishdan saqlaydi. Bundan
tashqari, bu idish yordamida tizimga kirib qolgan havo chiqarilib yuboriladi.
Suvning bunday sirkulatsiyalanish shakli tabiiy yoki gravitatsion tizim deb
ataladi. Bunday tizim suv qaynatish qozonlaridan eng uzoq joylashgan isitish
jihozlarigacha bo‘lgan masofa 50 metrdan ortiq bo‘lmagan hamda qozon bilan eng
pastda joylashgan isitish jihozi orasidagi vertical masofa 3 m.dan kam bo‘lmagan
hollarda ishlatiladi. Chunki shunday bo‘lgan taqdirdagina tabiiy suv aylanish
jarayoni amalga oshadi.
Nazorat savollari:
1. Ishlab chiqarish binolari va ish joylarini shamollatish qanday amalga oshiriladi?
2. Sun’iу havo almashinish tizimlari nimalardan tashkil topgan?
3. Isitish tizimlarining turlari va ularga qo‘yilgan asosiy talablar nimalatdan iborat?