I-BOB. Менерал ўғитлардан карбамид ишлаб чиқариш жараёнини баёни
1.1.
Карбамид ишлаб чиқариш жараёни тавсифи
Karbamid ishlab chiqarish texnologiyasi
Olim A.I.Bazarov tomonidan 1968 yilda ammiakning karbonat
angidrid bilan uzaro
ta’sirida sodir bo’ladigan qaytar jarayon kashf etilgan:
2NНз + С0
2
NН
2
СООNН
4
NН
2
СОNН
2
+ Н
2
0
Natijada ammoniy karbamat va uning parchalanishi
natijasida karbamid,
xalq tili bilan
aytilganda mochevina deb ataladigan modda hosil bo’ladi. Xozirgi paytda bu jarayondan butun
dunyo amaliyotida foydalaniladi.
Karbamidning xossalari
Karbamid — karbonat kislotaning diamid tuzi bo’lib, mochevina deb ham ataladi. U
rangsiz, xidsiz kristall modda bo’lib, 25°S dagi zichligi 1330 kg/m3 ga teng, 132,7°S da
suyuqlanadi. Texnik mahsulot esa oq yoki sarg’ish rangli ignasimon rombik prizmatik shakldagi
kristallardan iboratdir. Suyuqlanish xaroratigacha atmosfera bosimida qizdirilganda ammiak gazi
ajralib chiqishi bilan parchalanadi. Bu jarayonda dastavval ammoniy sianat hosil bo’ladi, so’ngra
sianat kislota va ammiakgacha parchalanadi:
(NН
2
)
2
СО
NН
4
ОСN
НОСN + NНз
