19
O‘qituvchi faoliyati til materiallarini tanlash va uni o‘quvchiga
berish usullaridan tortib, ularning o‘quv mehnatini tashkil etish,
egallangan bilim, malaka va ko‘nikmalarni baholashga qadar bo‘lgan
barcha jarayonlarni o‘z ichiga oladi.
O‘quvchi faoliyati deyilganda egallangan bilimlarni ularga tanish
va notanish sharoitlarda qo‘llash, shu asosda malaka va ko‘nikmalar
hosil qilishga qaratilgan harakatlar yig‘indisi tushuniladi.
Ona tili ta’limi jarayonida bilim oluvchi (o‘quvchi) va bilim
beruvchi (o‘qituvchi) faoliyatlari o‘zaro qo‘shilib,
bir butunlik hosil
qiladi.
«Ona tili o‘qitish metodikasi» fani o‘zbek filologiyasi bakalavr
yo‘nalishida tahsil olayotgan talabalar uchun mo‘ljallangan bo‘lib,
o‘rta umumiy ta’lim (O‘UT) maktablarida «Ona tili» o‘quv fanidan
dars beradigan o‘qituvchilarni tayyorlashni o‘z oldiga maqsad qilib
qo‘yadi. Кurs bo‘lajak o‘qituvchilarni ona tili o‘qitish metodikasi
bo‘yicha
bazaviy bilim, malaka va ko‘nikmalar bilan qurollantirishni
ko‘zlaydi.
Oliy o‘quv yurtlarining yuqorida tilga olingan har ikki
ixtisosligida «Ona tili o‘qitish metodikasi»ni o‘rganishning zaruriyati
maktab ta’lim tizimida ona tili fanining tutgan o‘rni bilan belgilanadi.
Modomiki, O‘UT tizimida «Ona tili» o‘quv fani sifatida asosiy va
markaziy o‘rinni
egallar ekan, o‘z-o‘zidan ravshanki, malakali ona tili
o‘qituvchilarini tayyorlash hayotiy zaruriyatdir.
«Ona tili o‘qitish metodikasi» kursi
quyidagi vazifalarni o‘z
zimmasiga oladi:
talabalarni ona tili o‘qitish metodikasining tarixi bilan
tanishtirish;
«Ona tili» dasturlari va darsliklarining tarixiy taraqqiyot yo‘li
xususida ma’lumot berish;
O‘zbekiston mustaqilligi sharoitida maktab ona tili ta’limining
maqsadi, mazmuni va usulini yangilash bilan bog‘liq bo‘lgan
masalalar yuzasidan bo‘lajak o‘qituvchilarni xabardor qilish;
ona tili ta’limini o‘quvchilarda
mustaqillik, ijodiy fikrlash, fikr
mahsulini nutq sharoitiga mos ravishda og‘zaki va yozma shakllarda
20
to‘g‘ri, ravon ifodalash ko‘nikmalarini shakllantirish va
rivojlantirishga qarab burish imkoniyatlari bilan tanishtirish;
ona tilining har bir sathi doirasida o‘quvchilarga
beriladigan
zaruriy bilim, egallanadigan malaka va ko‘nikmalar majmuasi bilan
tanishtirish;
o‘quvchini dars jarayonining subyektiga aylantiradigan eng
qulay va samarali yo‘llaridan foydalanishga o‘rgatish;
ona tilidan olingan bilim, hosil qilingan malaka va
ko‘nikmalarning natijasini reyting tizimida baholash yo‘llarini
o‘rgatish;
ona tilidan sinfdan va maktabdan tashqari ishlar tizimi bilan
tanishtirish.
