|
DIDAKTIK O‘YINLARNI O‘TKAZISH: TAYYORGARLIK, O‘YIN
|
bet | 99/143 | Sana | 12.12.2023 | Hajmi | 0,69 Mb. | | #116605 |
Bog'liq Ona tili va adabiyot fanidan-fayllar.orgDIDAKTIK O‘YINLARNI O‘TKAZISH: TAYYORGARLIK, O‘YIN
JARAYONI, TAHLIL VA UMUMLASHTIRISH BOSQICHLARI
Pedagogik o‘yinlar faoliyat turlari, pedagogik jarayon xarakteri, o‘yin metodikasi, soha xususiyati, o‘yin muhiti bo‘yicha tasnif qilingan.
Amaliy vazifa va muammolarni echishdagi o‘quvchilarning umumiy faoliyatini tashkil etishning samarali shakli tadbirkorlik o‘yinlaridir. Ma'lumki, tadbirkorlik o‘yinlari o‘quvchilarning kollektiv faoliyatini tashkil etishni bildiradi. Bu jarayonda uning bo‘lg‘usi kasbiy faoliyatining ashyoviy va ijtimoiy mazmuni yaratiladi.
Tadbirkorlik o‘yinlarining pedagogik samaradorligi natijasi ko‘p jihatlardan o‘yinning ssenariysini ishlab chiqish va uning tayyorlanish sifati bilan belgilanadi. Tadbirkorlik o‘yinlari o‘quvchini amaliy tayyorlashning pedagogik vazifalari tizimini yechishga qaratilgan bo‘lishi lozim. Bularga birinchi navbatda: real kasbiy faoliyat sharoitida qo‘llanadigan amaliy malaka va ko‘nikmalarni shakllantirish; amaliy vaziyatlar va shunga mos harakat usullarini ishlab chiqishni tahlil qiladigan fikrlash qobiliyatlarini shakllantirish guruh (jamoa) faoliyatida faol ishtirok etishini ta'minlaydigan qobiliyatlarni shakllantirish taalluqlidir.
O‘yinning mazmuni va tuzilmasi shunday shakllanishi va shunday tuzilishi kerakki, unda shunga mos malaka va qobiliyatlar har bir ishtirokchida butun o‘yin davomida shakllansin. O‘yinning pedagogik vazifalari ssenariyda aniq aks etishi shart.
4.DIDAKTIK O‘YINLI DARSLARNING TURLARI, MAQSAD VA VAZIFALARI
DIDAKTIK O'YIN TEXNOLOGIYASI
|
|
|
DIDAKTIK O'YINLI DARSLARNING TURLARI
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SYUJETLI-
|
|
|
IJODIY
|
|
|
|
KONFE-
|
|
ISHBILAR-
|
|
|
|
|
O'YIN-
|
ROLLI
|
|
|
O'YINLAR
|
|
|
|
RENTSIYALAR
|
|
MONLAR
|
|
|
|
MASHQLAR
|
O'YINLAR
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O'YINI
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O'YIN
|
|
|
O'QUV
|
|
|
|
MUAMMOLI
|
|
O'YIN
|
|
|
|
|
O'QUV
|
SYUJETIGA
|
|
|
TOPShIRIQL
|
|
|
|
VAZIYATLARNI
|
|
QOIDASIGA
|
|
|
|
|
TOPSHI-
|
MUVOFIQ
|
|
|
ARI
|
|
|
|
HAL ETISH
|
|
MUVOFIQ
|
|
|
|
|
RIQLARI
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O’QUVCHILARNING O'QUV-BILISH FAOLIYATINI O'YIN FAOLIYATI
BILAN UYG’UNLASHTIRISH
130
Bingo
Dars mashg‘ulotidan oldin o‘qituvchi bingo-jadval tuzadi. 25 ta kvadratga eng muhim ma’lumotlar va topshiriqlar joylashtiriladi. Dars davomida bingo-jadval har bir o‘quvchiga tarqatiladi. Uni to‘ldirish uchun 20 minut vaqt beriladi. Qaysi o‘quvchi gorizontal, perpendikulyar yoki diagonal joylashgan kvadratlardagi topshiriqlarni birinchi bo‘lib bajarsa, “bingo” deb xitob qiladi. G‘olib o‘quvchiga rag‘batlantiruvchi sovg‘a beriladi (kitob, jurnal kabi).
|
B
|
I
|
N
|
G
|
O
|
|
Kesim
|
Ega
|
Hol
|
To‘ldiruvchi
|
Aniqlovchi
|
|
|
|
|
|
Ega
|
|
|
Egalik
|
Kesimga tobe
|
Kesimga tobe
|
vazifasidagi
|
1.
|
Shaxs-son qo‘
|
qo‘ shimchalari
|
bo‘ladi. Gapni
|
bo‘ladi.
|
otni
|
shimchalari
|
bilan turlanadi.
|
kengaytiradi.
|
Gapni
|
aniqlaydi.
|
|
bilan tuslanadi
|
kengaytiradi
|
Gapni
|
|
|
Misol:
|
Misol:
|
Misol:
|
kengaytiradi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Misol:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harakatning
|
Kimni?
|
|
|
Kesim -
|
|
Nimani?
|
|
|
Kesimga tobe
|
bajarilish
|
Ot-kesimni
|
|
gapning
|
\ \ • so rog iga
|
2.
|
bo‘ladi. Misol
|
o‘rnini
|
aniqlaydi.
|
markazi. Misol
|
javob
|
|
va sharh.
|
va sharh.
|
bildiradi.
|
bo‘ladi.
|
Misol:
|
|
|
Misol:
|
|
|
|
|
Misol:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harakatning
|
Kimga?
|
To‘ldiruvchi
|
|
Yakka o‘zi ham
|
Yakka o‘zi ham
|
Nimaga?
|
|
bajarilish
|
vazifasidagi
|
|
mustaqil gap
|
mustaqil gap
|
\ \ • so rog iga
|
3.
|
paytini
|
otni
|
bo‘lib kela oladi.
|
bo‘lib kela
|
javob
|
|
Misol:
|
oladi. Misol:
|
bildiradi.
|
bo‘ladi.
|
aniqlaydi.
|
|
Misol:
|
Misol:
|
|
|
|
Misol:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harakatning
|
Kim bilan?
|
Hol
|
|
|
|
Nima bilan?
|
|
|
|
bajarilish
|
vazifasidagi
|
|
Sodda yoyiq
|
Sodda yoyiq
|
\ \ • so rog iga
|
4.
|
tarzini
|
otni
|
gap tuzing.
|
gap tuzing.
|
javob
|
|
bildiradi.
|
aniqlaydi.
|
|
|
|
bo‘ladi.
|
|
|
|
Misol:
|
Misol:
|
|
|
|
Misol:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sodda yoyiq
|
Sodda yoyiq
|
Sodda yoyiq
|
|
|
|
gaplardan
|
gaplardan
|
|
Sodda yoyiq
|
Sodda yoyiq
|
gaplardan
|
|
iborat bog‘li
|
iborat bog‘li
|
|
gaplardan iborat
|
gaplardan
|
iborat bog‘li
|
5.
|
matn tuzing
|
matn tuzing
|
bog‘li matn
|
iborat bog‘li
|
matn tuzing
|
|
(to‘ldiruvchi
|
(aniqlovchi
|
|
tuzing.
|
matn tuzing.
|
(hol ishtirok
|
|
ishtirok
|
ishtirok
|
|
|
|
etsin).
|
|
|
|
etsin).
|
etsin).
|
|
|
|
|
5-sinfning I choragida gap bo‘laklari o‘rganiladi. Yakunlovchi mashg‘ulotda
131
“Bingo” o‘yinini o‘tkazish mumkin. Buning uchun quyidagicha bingo-jadval tuziladi va o‘quvchilarga yetarli tarzda ko‘paytiriladi:
|
| |