Besh pog`onali uzatmalar qutisining ishlash sxemasi




Download 6,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet104/132
Sana27.05.2024
Hajmi6,77 Mb.
#255120
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   132
Bog'liq
“BC” toifadagi transport vositalarining tuzilishi va ularga texnik xizmat ko‘rsatish Jizzax ATtexnikum O\'MTi

Besh pog`onali uzatmalar qutisining ishlash sxemasi 
Har bir uzatma, yetaklanuvchi shesternadagi tishlar sonini yetak¬lovchi 
shesternadagi tishlar soniga nisbatini ifodalovchi uzatish soni orqali tavsiflanadi.
1-rasm. Besh pog`onali uzatmalar qutisi.
1-beshinchi uzatmaning yetakchi shesternyaei, 2-turtinchi uzatmaning yetakchi 
shesternyaei, 3-uchinchi uzatmaning yetakchi shesternyaei, 4-ikkinchi 
uzatmaning yetakchi shesternyaei, 5-ortsaga yurishning yetakchi shesternyaei, 
6-birinchi uzatmaning yetakchi shesternyaei, 7-ilashish muftasining karteri, 8-
etakchi val, 9-bosh uzatmaning yetakchi shesternyaei, 1O-etaklanuvchi val, 11-
satellitlar udi, 12-satellit, 13-yarim utslar shesternyaei, 14 spidometr yuritmasi 
shesternyaei, 15 differentsial tsutisi, 16-bosh uzatmaning yetaklanuvchi 
shesternyaei, 17-rostlash x^ltsasi, 18-birinchi uzatmaning yetaklanuvchi 
shesternyaei, 19- birinchi,ikkinchi va ortsaga yurish uzatmasini ulaydigan 
sirpanuvchi mufta, 20-ikkinchi uzatmaning yetaklanuvchi shesternyaei, 21-
uchinchi uzatmaning yetaklanuvchi shesternyaei, 22-uchinchi va turtinchi 
uzatmalar sinxronizatorining blokirovkalovchi xalkdlari, 23-uchinchi va 
turtinchi uzatmalar sinxronizatori muftasining gupchagi, 24-uchinchi va 
turtinchi 
uzatma 
sinxronizatorining 
sirpanuvchi 
muftasi, 
25-turtinchi 
uzatmaning yetaklanuvchi shesternyaei, 26-beshinchi uzatmaning yetaklanuvchi 
shesternyaei, 27-beshinchi uzatma sinxronizatorining sirpanuvchi muftasi, 


28sinxronizator suxari, 29-sinxronizator prushinasi, 30-ortsaga yurgazish oralik 
vali, 31-ortsaga yurgazish yetaklanuvchi shesternyaei, 32-differentsial karteri, 
33-uzatmalar dutisining karteri.
 
 
Burovchi moment dvigatelning 1 tirsakli validan 2 ilashish muftasi orqali 
3 uzatmalar qutisiga yetkazib beriladi. Uzatmalar qutisida burovchi moment
uzatmalar tartibiga mos holda o‘zgartiriladi, ya’ni haydovchi harakatlanish
sharoitiga qarab uzatmalarni tanlaydi. Odatda ilashish muftasi va uzatmalar 
qutisi dvigatel bilan bitta blokka joylashtirilgan bo‘lib, birgalikda kuch 
agregatini tashkil etadi. Uzatmalar qutisidan burovchi moment 4 kardan 
uzatmasi orqali 5 asosiy uzatmaga yetkazib beriladi. 


Asosiy uzatmada burovchi momentning qiymati oshirilib, 6 differensial va 
yarim o‘qlar orqali yetakchi g‘ildiraklarga taqsimlab uzatiladi. Asosiy uzatma, 
differensial va yarim o‘qlar umumiy bitta karterda joylashgan bo‘lib,yetakchi 
ko‘prikni tashkil etadi. 
Mexanik transmissiyaga ega bo‘lgan 4x2 g‘ildirak formulali yengil 
avtomobillar boshqacha sxemaga ega bo‘lishi mumkin. Masalan, yetakchi 
g‘ildiraklar va dvigatel orqada yoki yetakchi g‘ildiraklar va dvigatel oldinda, 
ilashish muftasi uzatmalar qutisi bilan birgalikda bevosita yetakchi ko‘prikning 
o‘zida joylashtiriladi. Bunday transmissiyada uzatmalar qutisi va yetakchi 
g‘ildiraklar orasida kardan uzatmasi shart bo‘lmaydi. Yetakchi g‘ildiraklar 
yarim o‘qlar yordamida emas, balki kardanli uzatmalar vositasida harakatni 
qabul qilib oladi. Oldingi yetakchi hamda boshqaruvchi g‘ildiraklar teng 
burchak tezlikli kardan sharnirlari bilan bog‘lanadi. Mexanik transmissiyali, 4x4 
g‘ildirak formulasiga ega bo‘lgan, o‘tag‘on avtomobillarning prinsipial sxemasi
-rasmda aks ettirilgan. Ushbu sxemada 4x2 g‘ildarak formulasiga nisbatan 
qo‘shimcha ravishda 7 taksimlash qutisi ham mavjud. Taqsimlash qutisidan 
burovchi moment oldingi va keyingi ko‘priklarga 4 alohida kardanli uzatmalar 
yordamida yetkazib beriladi. 

Download 6,77 Mb.
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   132




Download 6,77 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Besh pog`onali uzatmalar qutisining ishlash sxemasi

Download 6,77 Mb.
Pdf ko'rish