O’quv – uslubiy majmua oliy ta’lim muassasalari o’qituvchilari va talabalari, umumiy fizika, nazariy fizika, astronomiya fanlarini o’qitishda zamonaviy pedagogik texnologiyalarini qo’llash jarayonlariga qiziquvchilar uchun mo’ljallangan




Download 3,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/127
Sana20.05.2024
Hajmi3,61 Mb.
#245676
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   127
Bog'liq
Majmua Optika ZAXIDOV I

Tayanch iboralar: 
Teng og‘malik va teng qalinlik interferension tasmalar, Nyuton xalqalari, optik 
asboblarni ravshanlashtirish. 
Sinov
savollari



31 
1.
Qanday interferension tasmalarga teng og‘malikdagi tasmalar deyiladi?
2.
Oq yorug‘likda yuzaga keladigan teng og‘malikdagi interferension manzara 
qanday kо‘rinishda bо‘ladi?
3.
Teng qalinlikdagi interferension tasma nima?
4.
Nyuton xalqalari qanday paydo bо‘ladi?
5.
Nyuton xalqalaridan qayerlarda foydalanish mumkin?
6.
Qanday qilib optik asboblarni ravshanlashtirish mumkin?
 
 
 
11- Mavzu. Interferensiya hodisasini amaliyotga tadbiqi. Ikki nurli 
interferometrlar. 
Yorug‘lik interferensiyasi hodisasidan texnikada keng foydalaniladi. Bu 
hodisaga asosan ishlovchi asboblarga 
interferometrlar
deyiladi. Interferometrlar 
yordamida sirtlarning tekisligi, ularning kalinligi, sindirish kо‘rsatkichi, yorug‘lik 
tо‘lqin uzunligi va boshqa kattaliklarni aniqlash mumkin. Kо‘p nurlardan yuzaga 
keladigan interferensiya yuqori ajrata olish kuchiga ega bо‘lgan spektroskopiyada, 
lazerlar fizikasida, yupqa dielektrik va metall qatlamlar fizikasida, metrologiyada va 
h.k larda keng qо‘llaniladi. Yuqori qaytarish koefitsiyentiga ega bо‘lgan sirtlardan 
ketma-ket qaytishlarda plastinkaga tushayotgan nurning amplitudasi har bir qaytishda 
ma’lum qismga kamayadi. YA’ni tushayotgan nurning amplitudasi kо‘p sonli 
amplitudalarga bо‘linayotgandek bо‘ladi. Shuning uchun kо‘p nurli interferensiyaning 
bunday turiga 
tо‘lqin amplitudasi bо‘linadigan interferensiya
deyiladi. 
Difraksion panjarada yuzaga keladigan kо‘p sonli interferensiyada tushayotgan 
nurlar tо‘lqin frontining panjara tirqishlari orqali bо‘linib о‘tishi kuzatiladi. Bunga 
tо‘lqin fronti bо‘linadigan interferensiya
deyiladi. 
Interferometrlarning ba’zi birlarining ishlash usullarini о‘rganamiz. 
Jamen interferometri
.
Bu interferometr ikkita bir-biriga parallel joylashtirilgan 
yassi plastinkalardan tashkil topgan. Plastinkalarning qalinligi 

Download 3,61 Mb.
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   127




Download 3,61 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O’quv – uslubiy majmua oliy ta’lim muassasalari o’qituvchilari va talabalari, umumiy fizika, nazariy fizika, astronomiya fanlarini o’qitishda zamonaviy pedagogik texnologiyalarini qo’llash jarayonlariga qiziquvchilar uchun mo’ljallangan

Download 3,61 Mb.
Pdf ko'rish