• SaxarimetriY.
  • O’quv – uslubiy majmua oliy ta’lim muassasalari o’qituvchilari va talabalari, umumiy fizika, nazariy fizika, astronomiya fanlarini o’qitishda zamonaviy pedagogik texnologiyalarini qo’llash jarayonlariga qiziquvchilar uchun mo’ljallangan




    Download 3,61 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet39/127
    Sana20.05.2024
    Hajmi3,61 Mb.
    #245676
    1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   127
    Bog'liq
    Majmua Optika ZAXIDOV I

    Suniy aylanish. 
    Optikaviy nofaol moddalar magnit ta’sirida qutblanish 
    tekisligini aylantirish xususiyatiga ega bulishi mumkin. Bu xodisani Faradey (1846 y.) 
    kuzatgan. Shuning uchun bu xodisa ba’zan 
    Faradey samarasi
    deb yuritiladi. 
    Qutblanish tekisligining aylanish burchagi yoruglikning modda ichida bosib 
    utgan yuli va magnit maydon kuchlanganligiga proporsionaldir: 
    (4) 
    V- koeffitsiyent Verde doimiysi yoki solishtirma magnitaviy aylanish deb 
    ataladi. U yoruglikning tulkin uzunligiga boglik. 
    SaxarimetriY.



    ning ma’lum bir eritmada tegishlitulkin uzunligi va 
    temperaturaga oid kiymatini topib, eritilgan aktiv moddaning konsentratsiyasini topish 
    mumkin. Masalan, kamishdan olingan shakarning suvdagi eritmalaridan t=20 S da 
    sarik nur utkazilganda 

    =66

    46

    bulgan. 
    Aktiv moddalarning konsentratsiyasini ulchashning bu usuli ishonchli va tezkor 
    bulib xisoblanadi. Bu asboblarga 
    polyarimetrlar yoki saxarimetrlar
    deyiladi. 
    Kand konsentratsiyasi aniklanganda naychaga kand eritmasi kuyiladi va uni 
    analizator va polyarizator orasiga joylashtiriladi. Naychada eritma bulmaganda 
    analizatorning kurish maydoni yarim soyaga kuyilgan xolati kayd kilinadi. Sungra 
    naychaga kand eritmasi tuldirilganda xam shunday xolat aniklanib, sung qutblanish 
    tekisligining aylanish burchagi topiladi. (2) formulaga asosan kand eritmasi 
    xisoblanadi. 
     
    Tayanch iboralar: 
    Qutblanish tekisligining aylanishi, tabiiy va suniy aylanish, aylanish doimiysi, 
    solishtirma aylanish doimiysi, optik faol moddalar, ungga va chapga aylantiruvchi 


    63 
    moddalar, enantiomorf kristallar, magnit maydonida qutblanish tekisligining aylanishi, 
    Verde doimiysi, saxarimetrlar, polyarimetrlar. 

    Download 3,61 Mb.
    1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   127




    Download 3,61 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O’quv – uslubiy majmua oliy ta’lim muassasalari o’qituvchilari va talabalari, umumiy fizika, nazariy fizika, astronomiya fanlarini o’qitishda zamonaviy pedagogik texnologiyalarini qo’llash jarayonlariga qiziquvchilar uchun mo’ljallangan

    Download 3,61 Mb.
    Pdf ko'rish