14
KXV texnik tayyorlanishiga qarab quyidagiguruxlarga bo’linadi: to’siqlar, blokirovkalar,
tormozlar, saqlaguvchi moslamalar, yorug’lik
va ovoz signallari, xavfsizlik asboblari, signal
ranglari, xavfsizlik belgilari,
avtomatik nazorat qurilmalari, masofadan boshqarish vositalari,
elektr jixozlarini yerga ulash va nollash qurilmalari, shamollatish (ventilyatsiya), yoritish, isitish,
sovutish (kondisionerlash), izolyatsiyalash, germetizasiyalash vositalari kiradi.
Shaxsiy ximoya vositalariga: gidroizolyatsiya kostyumlari, skafandrlar, protivogazlar,
respiratorlar, pnevmoshlemlar, pnevmomaskalar, xar xil turdagi
maxsus kiyim va poyafzallar,
tutgichlar, qo’lqoplar, kaskalar, shlemlar, shapkalar, shlyapalar,
shovqinga qarshi shlemlar,
quloqqa quygichlar (vklado’shlar), ximoya ko’zoynaklari, saqlaguvchi belbog’lar, ximoyalovchi
dermatologic (kremlar) vositalar va boshqalar kiradi.
Ximoyavositalari estetik va ergonomik talablarga javob berishi kerak, alohida, inson
faoliyati uchun normal sharoitlarni ta’minlashi lozim. Bir vaqtning o’zida ShXV qo’llashda
texnik me’yorlarni xisobga olish kerak, ko’pchilik ShXV ma’lum
noqulayliklarni keltirib
chiqaradi va inson ish kobiliyatining pasayishiga olib keladi. Talablarni xisobga olishning
yo’qligi, qisman ShXV qo’llashda buzilishning sababchisi bo’ladi. Ximoya vositalari ximoya va
fiziologik ko’rsatgichlari bo’yicha baholanishi kerak.
