Korxonalarda shamollatish va shamollatish turlari

17
Issiqlik ajralib chiqadigan xonalarda havo almashtirishni ta’minlash. Sanoat korxonalari
xonalarida ajralib chiqadigan zararli omil faqat issiqlik bo‘lsa, unda hisoblab almashtiriladigan
havo miqdori quyidagi formula bilan aniqlanadi.
G
1
=
)
(
24
,
0
o
х
ort
t
t
Q

Bu erda G
1
- chiqarilib tashlanishi kerak bo‘lgan havo miqdori, kg/s;
Q
ort
- ortiqcha issiqlik miqdori.
Ortiqcha issiqlik miqdori, xonada ajralayotgan issiqlik miqdori orasidagi ayirmadan
iborat bo‘ladi. Bunda issiqlik balansini o‘rtacha issiq, sovuq va issiq davrga ayrim-ayrim
hisoblash tavsiya qilinadi.
Issiq sharoit uchun issiqlik balansini quyidagicha yozish mumkin.
t
T

10
o
C,Q
ort
=

Q + Q
rad
– (Q
1
+ Q
2
+ Q
3
+Q
4
)
O‘rtacha va sovuq davr uchun
t
T

10
o
C,Q
ort
=

Q – (Q
1
+ Q
2
+ Q
3
+ Q
4
+ Q
5
+ Q
6
)
Bunda

Q - xonadagi hamma issiqlik manba’laridan ajralayotganissiqlik miqdori,
kkal·soat;
Q
rad
-quyosh nuri ta’sirida hosil bo‘ladigan issiqlik miqdori, kkal·soat;
Q
1
-xonaga kiritilgan materiallarning isishi uchun sarflanadigan issiqlik, kkal·soat;
Q
2
- sovuq yuzalar bilan yutiladigan issiqlik miqdori, kkal·soat;
Q
3
- joylardagi shamollatish vositalari orqali yo‘qotiladigan issiqlik miqdori, kkal·soat;
Q
4
- devorlar orqali yo‘qotiladigan issiqlik miqdori, kkal·soat;
Q
5
- xonaga tirqishlardan kirgan havoni isitishga sarflanadigan issiqlik, kkal·soat.
Yuqorida keltirilgan formulada t
h
-chiqarib yuborilayotgan havoninng temperaturasi
hisobga olingan. Uni belgilash uchun issiqlik ajralayotgan jihozlarning sathini,xonaning
balandligi va o‘rnatilgan jihozlarning zichligini hisobga olish kerak bo‘ladi.
Ishchi zonasidagihavoni isitishga esa, hamma ajralib chiqayotgan Q
ort
issiqlik
sarflanmasdan balki isitish issiqliqligi Q
ii
gina sarflanadi. Hisoblashlarda xatoliklarning oldini
olish maqsadida quyidagi koeffitsiontni kiritamiz.
m =
ort
ii
Q
Q
; yoki m =
o
x
o
ii
t
t
t
t


Bunda
ii
t
- ishchi zonadagi havoning issiqligi,
o
C;
t
o
- oqim bilan berilayotgan
havoning issiqligi,
o
C;
t
х
-chiqarib yuborilayotgan havoning issiqligi,
o
C.
Bu koeffitsient havoning amaliy miqdorini bilgan holda chiqarilib yuborilayotgan
havoning haroratini aniqlash imkoniyatini tug‘diradi.
t
h
=
m
t
t
o
ii

+ t
o
Ba’zi bir xonaning balandligi 4 m dan ortiq bo‘lgan holatlardan chiqarib yuborilayotgan
havoning miqdori harorat gradienti usuli bilan aniqlanishi mumkin.
t
h
= t
ii
+

(H - 2)

18
Bu erda

-xonaning har metr balandligiga belgilangan harorat gradmenti,
o
C; N-xonaning
polidan havo chiqarib yuborish zonasigacha bo‘lgan balandligi, m.
Hisoblangan almashtiriladigan havo miqdori yuqorida belgilangan havo almashtirish
koeffitsientini qo‘shib hisoblanganda quyidagi holga keladi.
G =
)
(
24
,
0
o
ii
ort
t
t
mQ

(I)
Agar binoning ba’zi uchastkalarida mahalliy shamollatish sisitemalari o‘rnatilgan
bo‘lsa,unda
G =
)
(
24
,
0
4
o
ii
ort
t
t
Q
mQ


+ G
4
(II)
Bu erda Q
4
-mahalliy shamollatish vositalari yordamida chiqaribyuboriladigan issiqlik
miqdori,kkal·soat; G
4
-mahalliy shamollatish vositalari yordamida chiqarib yuborilayotgan havo
miqdori, kg/soat.
Mahalliy shamollatish natijasida chiqarilib yuborilayotgan issiqlik miqdori quyidagicha
aniqlanadi.
Q
4
= 0,24 (t
ii
- t
o
)G
4
(3)
(3) ni (2)gaqo‘ysak
G =
)
(
24
,
0
o
ii
ort
t
t
mQ

+ (1 - m) G
4
Agar koeffitsient m ni yuqorida keltirilgan qiymat bilan almashtirsak
G =
)
(
24
,
0
4
o
ii
ort
t
t
Q
mQ


+ G
4
Xonalarga barilayotgan umumiy shamollatish samaradorligini
havo almashtirish
jarajasini belgilovchi koeffitsient orqali ifodalanadi
K =
V
L
bunda K -havo almashtirish darajasini belgilovchi koeffitsient;
L -ventilyator yordamida xonaga yuborilayotgan yoki xonadan so‘rib olinayotgan havo
miqdori,m
3
·soat; V -xonaning hajmi, m
3
.
Bu birlik bir soat davomida xona ichidagi havo necha marta yangilanayotganini
ko‘rsatadi.

Download 2,9 Mb.