• 2-jadval. Ayrim polimerlarning fizik va mexanik xossalari. Polimer material nomi Zichligi, kg/m3 Ishchi harorati, o S
  • Polimer material nomi Mustahkamlik chegarasi, MPa Nisbiy uzayishi δ, % Zarbiy qovushqoqligi
  • Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi




    Download 8,15 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet71/188
    Sana30.11.2023
    Hajmi8,15 Mb.
    #108303
    1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   188
    Bog'liq
    Mash texdan maruzalar TURSUNOV2

    7.1. Konstruksion polimerlar. 
     
    Polimerlar mustaqil konstruksion material sifatida yoki boshqa materiallar bilan 
    birgalikda kompozitsion material sifatida hamda lok, parda, tola, buyoq, va yelim 
    sifatida ham koʻp qoʻllaniladi. Hozirgi vaqda eng koʻp qoʻllaniladigan polimer 
    materiallarga 
    poliolifinlar, 
    polivinilxloridlar, 
    poliamidlar, 
    poliatsitatlar, 
    ftoroplastlar, polikarbonatlar, poliuretanlar hamda fenolformaldegid, epoksid, 
    poliefir, kremniy organik birikmalar va poliamid qatronlari kiradi. (Ularning 
    baʼzilarini fizik va mexanik xossalari 29- jadvalda keltirilgan). 
    2-jadval. Ayrim polimerlarning fizik va mexanik xossalari. 
    Polimer material nomi 
    Zichligi, kg/m3 
    Ishchi harorati, 
    o
     S 
    Koʻpi bilan 
    Kami bilan 
    Yuqori 
    bosimli 
    P-etilen 
    (PEVD) 
    913...929 
    105...108 
    Past bosimli P-etilen (PEND) 
    949...953 
    120...125 
    -40...-70 
    Polipropilen 
    900 
    150 
    -70 va undan past 
    Ftoroplast-3 
    2090...2160 
    125 
    -15 
    Ftoroplast-4 
    1900...2200 
    250 
    -195 
    Polivinilxlorid (PVX) 
    1400 
    65...80 
    -269 
    Poliamidlar 
    1100...1140 
    60-110 
    -10...-40 
    Polikarbonat diflon 
    1200 
    130-140 
    -20...-60 
    Poliakrilat 
    1200 
    155..250 
    -100 
    Pentaplast 
    1400 
    150 
    20 
    Poliformaldegid 
    (barqarorlashgan) 
    1140..1400 
    130 
    -40...-60 
    Polimer material 
    nomi 
    Mustahkamlik chegarasi, MPa 
    Nisbiy 
    uzayishi δ, 

    Zarbiy 
    qovushqoqligi, 
    kDj/n2 KSI 
    Choʻzishda, 
    σ

    Siqishda,
    σ

    Egishda, 
    σ

    Yuqori bosimli P-
    etilen (PEVD) 
    10...17 
    12 
    12...17 
    50...600 
    Past bosimli P-etilen 
    (PEND) 
    18...35 
    20...36 
    20...38 
    250...1000 
    sinmaydi 
    Polipropilen 
    25...40 
    11 

    200...800 
    33...809 
    Ftoroplast-3 
    30...45 

    60...80 
    20...200 
    20...160 
    Ftoroplast-4 
    15...35 
    10...12 
    14...18 
    250...500 
    100 
    Polivinilxlorid (PVX) 40...120 
    80...160 
    40-120 
    5-100 
    70-80 
    Poliamidlar 
    38...60 

    37-70 
    70...280 
    80-15 
    Polikarbonat diflon 
    70 

    24-120 

    150 
    Poliakrilat 
    55...120 
    105-145 
    100-125 
    15-20 
    120 
    Pentaplast 
    80...10 


    5-10 
    12-16 
    Poliformaldegid 
    (barqarorlashgan) 
    20...55 
    85...95 
    60-85 
    10-40 
    24-40 
    Polietilen kimyoviy muhit taʼsiriga chidamliligi, yaxshi mexanik hamda 
    texnologik xossalarga ega boʻlishi va arzonligi bilan boshqa polimerlardan ajralib 
    turadi. Poliolefinlar mashinasozlikda eng koʻp qoʻllaniladigan konstruksion 
    materiallar boʻlib, radiotexnikada, kimyo sanoatida, qishloq xoʻjaligida juda keng 
    qoʻllaniladi. Ulardan sanoat miqyosida plyonkalar, quvurlar, shlang, kabel qobigʻi, 


    84 
    tolalar kabi buyumlar ishlab chiqariladi. Polipropilen sunʼiy usulda olingan polimer 
    boʻlib, nisbatan katta qattiqlikka ega, yupqa qatlamda yorugʻlik oʻtkazuvchan, qalin 
    qatlamda, oqish -sut rangga ega, yuqori darajada (75% ) kristallangan boʻladi. Uning 
    suyuqlanish harorati +170°S boʻlib, polietilenga qaraganda mustahkamligi, 
    qovushqoqligi, ishqalanishga bardoshliligi katta. Yuqori dielektrik xususiyatlarga 
    ega. Bugʻ va gazlarni oʻzidan yaxshi oʻtkazmaydi, organik birikmalarda erimaydi, 
    ishqor va qaynayotgan suv taʼsiriga barqaror, lekin harorat va yorugʻlik nuri taʼsiriga 
    barqarorligi yetarli emas.

    Download 8,15 Mb.
    1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   188




    Download 8,15 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi

    Download 8,15 Mb.
    Pdf ko'rish