|
Polisulfidli r e z i n a l a r n i n gBog'liq Mash texdan maruzalar TURSUNOV2Polisulfidli r e z i n a l a r n i n g mustahkamligi, sovuqqa chidamliligi va
issiqqa chidamliligi uncha yuqori emas, lekin benzin va moy taʼsiriga chidamli, gaz
oʻtkazmaydi. Ulardan shlanglar, quvurlar, benzin, moy va benzol uchun qistirmalar
ishlab chiqariladi.
I z o p r e n l i r e z i n a l a r n i n g choʻzilish
va
ishqalanishdagi
mustahkamligi, elastikligi va sovuqda chidamliligi yuqori, issiqqa chidamliligi
cheklangan (+80...+100°S), oksidlanishi, benzin va moyda boʻkishi yuqori,
kimyoviy taʼsirlarga chidamliligi hamda gaz oʻtkazmasligi cheklangan, umumiy
ishlarda qoʻllaniladigan buyumlar ishlab chiqarish uchun yaroqli.
Rezinadan tasmalar, shlanglar, salniklar, manjetlar, qistirmalar, shinalar,
elektr jihozlarning detallari, aholi koʻplab ishlatadigan buyumlar va hokazolar
ishlab chiqariladi.
Xom rezinada 25% dan ortiq vulkanizatsiyalovchi modda boʻlsa,
vulkanizatsiya qilingandan soʻng e b o n i t (qattiq rezina) olinadi.
Ebonitning kimyoviy barqarorligi yuqori, dielektrik xossalari yaxshi, oson
ishlov berish mumkin, lekin issiqqa chidamliligi past. Kuchsiz tok bilan ishlaydigan
apparatura detallarini ishlab chiqarishda, kimyo mashinasozligida ishlatiladi.
Ishlatilish sohasiga koʻra, rezina oddiy va maxsus turlarga boʻlinadi. Oddiy
maqsadlarda qoʻllaniladigan rezinalarga tabiiy kauchuk (NK) hamda SKB, SKS,
SKI sintetik kauchuklar kiradi. Bunday rezinalar yuqori mustahkamlik va
elastiklikka ega boʻlib, gaz va suvni oʻzidan oʻtkazmaydi.
Bunday materiallardan kamarlar, qoʻlqoplar, transportyorlar lentasi, kabel
qobigʻi, dempfer vositalari va shunga oʻxshash boshqa buyumlar tayyorlanadi.
Ularning zichligi 910...920 kg/m3, mustahkamligi esa 15...34 M Pa dan oshmaydi,
nisbiy choʻzilishi 700% boʻlib, ishlash harorati —80° dan +130° gachadir. Maxsus
sharoitlarda ishlatiladigan rezinalarga nayrit, SKN , tiokol, SKT hamda issiqlik va
kimyoviy muhitga chidamli rezinalar (SKF ) kiradi. Lekin bu rezinalar —40°S dan
— 55°S harorat oraligʻida moʻrt boʻlib, benzin va benzol taʼsiriga kam chidamlidir.
Ularning xossalari 13808—79 GOST, 9.024—74 GOST hamda 64333—71 GOST
bilan belgilanadi.
Rezinalarning zichligi 98...190 kg/m3ni tashkil qilishi, mustahkamligi esa
ishlash sharoitining haroratiga bogʻliq. Masalan, nayrit va SKN uchun (σ
V
)
mustahkamlik 20...26 MPaga, ishchi harorat esa +100...+130°S ga, hatto +170°S ga
teng.
Mashinasozlikda ishlatiladigan rezinalar bir necha guruhga boʻlinadi:
germetiklar, tebranish va tovushni yutadigan, zarbiy kuchning taʼsirini
yumshatadigan, kuch uzatadigan, ishqalanish juftlari tayyorlanadigan, egiluvchan va
hokazo rezinalar. Rezinalarning fizik-mexanik xossalarini sinovi uchun hamda
namuna shakli va oʻlchamlarini belgilash uchun 269—66 GO ST mavjuddir.
|
| |
