41
“lntellekt
– lotincha intellectus-anglash, tushunish, egallash. Individdagi aqliy qobiliyatlar-
ning nisbatan mukammal tuzilishi.
“lntellekt
–
bu aqlan ish ko‘rish, ratsional fikrlash va hayotiy muammolarni mohirona hal
qilishning global qobiliyati ” (Veksler),
ya’ni intellekt insonni atrof muhitga to‘liq moslasha olish
qobiliyati deb qaraladi.
“Kreativlik” tushunchasi esa ko‘proq divergent tafakkur tushunchasiga mos keladi. Divergent
tafakkur, bu turli
tomonlarga tarmoqlanuvchi, bir vaqtning o‘zida turli yo‘nalishlarga tarqaluvchi,
ko‘plab yechim variantlarni yaratishga yo‘nalgan tafakkur. Shu
sababli divergent tafakkur
kutilmagan natija va yechimlarga olib keladi.
Ijodiy qobiliyatlarni (kreativlik) baholashda berilgan vazifani yechishning “yengilligi”,
“moslashuvchanligi va egiluvchanligi”, “orginalligi”ga e’tibor beriladi.
Kreativlik (umumiy ijodiy qobiliyat) bilimlarni o‘zgartirishni xarakterlaydi.
Kreativlik xayol, fantaziya, gipoteza (faraz) qo‘yish jarayonlari bilan bog‘liq.
Intellekt esa o‘zlashtirilgan bilimlarni amalda qo‘llash, mavjud bilimlarga tayanib masalani
hal qilish (test intellekti)dan iborat.
