77
10. Lyuminissensiyadan amalda qanday maqsadlarda foydalaniladi?
11.
Lazerlar turlari, tuzilishi va ishlash prinsipini tushuntirirng?
12. Lazerlardan amalda qanday maqsadlarda foydalaniladi?
13. Radioaktiv zarrachalarni qayd qilishni Atom yadrosi nimalardan tashkil
topgan?
14. Bog`lanish energiyasi nimaga teng?
15.
Radioaktivlik deb nimaga aytiladi?
16.
Radioaktiv yemirilish turlarini tushuntiring.
17.
Rentgen va radioaktiv nurlar tirik organizmga qanday ta’sir qiladi?
18.
Nishonli atom va ularning ishlatilishi haqida nimalarni bilasiz?
19.
Q/X qaysi sohalarida radioaktiv nurlardan foydalaniladi?
20.
Radioaktiv nurlardan qanday himoyalanish mumkin?
21.
Radioaktiv nurlarning qanday ekologik ta’si
r
i mavjud?
Laboratoriya ishi № 2
Turli moddalarning konsentratsiyasini aniqlash.
.
Kerakli asbob va materiallar
: elektron torozi, piknometr, distirlangan suv
solingan idish, turli konsentratsiyali
suyuqliklar solingan idishlar, kartoshka,
menzurka, termometr.
Ishning qisqacha nazaryasi.
Konsentratsiyasi berilgan eritmada moddani miqdorini ko’rsatadi. Eritmalar
deb keng ma’noda, tashqi ko’rinish va ichki tuzilish jihatidan ikki yoki undan ortiq
kimiyoviy tabiati turlicha moddalardan tashkil topgan bir jinsli tizimlarga aytiladi.
Eritmalar fanda, texnikada va hayotda katta ahamyatga ega.
Kimyoviy
reaksiyalar eritmalarda intensivroq boradi. Eritmalar qator ishlab chiqarish
sohalarida katta rol o’ynaydi: o’g’itlar, o’simlik zararkunandalariga qarshi kurash
vositalari,
portlovchi moddalar, ko’pchilik dorilar, qog’oz, charm va turli
mahsulotlar ishlab chiqarilishi eritmalar bilan bog’liq.
Hamma asosiy fiziologik
suyuqliklar (qon, linfa, sekritlar, leykositlar, eritrositlar va hokazolar) eritmalardan
iboratdir. Odam va hayvonlarda ovqatni hazm qilish jarayoni ozuqa moddalarni
eritmalarga o’tkazishdan iboratdir. O’simliklar yer
qatlamidan ozuqa moddalarni
faqat eritma holatida qabul qiladi. Eritmalarning konsentratsiyasi odatda eritma
og’irligining 100 qismida erigan modda og’irligi miqdorini ko’rsatadi.
Eritmada
erigan modda konsentratsiyasiga bog’liq holda eritma zichligi o’zgaradi. Zichlik
hajm bir birlik qilib olingan eritmaning massasiga son jihatdan teng bo’lgan
kattalikdir. Eritma zichligi SI sistemasida kg/m
3
, SGS da g/sm
3
larda o’lchanadi.
Eritma zichligini bilgan holda uning konsentratsiyasini aniqlash uchun jadval yoki
grafikdan foydalinadi.
