58
qovushgqoqlik
Pa∙s
Kinematik
qovushqoqlik
stoks
St
1 St = 1 sm2∙s−1 = 10−4
m2 ∙s−1
Ravshanlik
Yoritilganlik
stilb
(a)
sb
1 sb = 1 kd∙sm−2 = 104 kd
m−2
fot
fot
1 fot = 1 kd∙sr∙sm−2 = 104 lks
Tezlanish
gal(b)
Gal
1 Gal = 1 sm∙s−2 = 10−2
m∙s−2
Magnit oqimi
maksvell(c)
Mks
1 Mks = 1 G∙sm2 = 10−8
Vb
Magnti
induksiyasi
gauss(c)
G
1 G = 1 Mks∙sm−2 = 10−4
T
Magnit
maydon
kuchlanganligi
ersted(c)
E
1 E = (103/4π) A∙m−1
(a) Mazkur birlik va uning belgisi, 9-O‘TXK 7-Rezolyutsiyaga kiritilgan (1948;
CR, 70 ).
(b) Gal – geodeziya va geofizikada qo‘llanadigan, og‘irlik kuchi ta’sirida yuzaga
keladigan tezlanishni ifodalash uchun maxsus qo‘llanadigan birlik.
(c) Ushbu birliklar, SGSning uch o‘lchovlik (elektromagnitik) tizimining bir
qismi bo‘lib, tegishli fizik kattaliklardan, soddalashtirilmagan tenglamalr orqali
keltirib chiqarilgan. Ulardan foydalanganda, elektromagnit nazariya uchun
to‘rtta fizik kattaliklarga asoslangan to‘rt o‘lchovli tizim nuqtai nazaridan
keltirib chiqarilgan, soddalashtirilgan tenglamalar bilan ifodlanuvchi muqobil SI
birliklaridagi qiymatlarni ham alohida keltirib o‘tish lozimdir. Magnit oqimi
Φ
hamda, magnit oqimi zichligi
B, birliklari SGS tizimida ham, SI tizimida ham
o‘xshash tenglamalr bilan shunday tarzda keltirib chiqarilganki, ularning mos
birliklarining o‘zaro bog‘liqliklari, jadvaldagi kabi nisbatlarga egadirlar.
