119
o‘tkaziladi. Bu xildagi sertifikatlashtirishda sinovga taqdim etilgan
namunani belgilangan talablarga muvofiqligi tasdiqlanadi, xolos. Bu yo‘l
o‘zining soddaligi va unga ko‘p xarajat talab qilmasligi tufayli milliy va
xalqaro savdo munosabatlarida muayyan darajada tarqalgan.
Ikkinchi sxema. Bu sxemada mahsulotning namuna turlarini
maxsus tasdiqlangan sinov tashkilotlarida sinovdan o‘tkazilib, so‘ngra
uning sifatini savdo shaxobchalaridan vaqti-vaqti bilan olinadigan
namunalar asosida nazorat qilib boriladi. Bu usul taqdim etilgan
namunalar sifatini baholash bilan seriyali chiqayotgan mahsulotning
sifatini ham baholash imkonini beradi. Usulning afzalligi uning
soddaligidadir. Uning kamchiligiga esa nazorat sinovlar natijasiga qarab,
agar mahsulot standart talablariga nomuvofiqligi aniqlanilsa, baribir uni
savdo shaxobchalaridan chiqarib tashlash mumkin bo‘lmaydi, yoki uni
chiqarib tashlash uchun birmuncha qiyinchiliklar tug‘iladi.
Uchinchi sxema. Mahsulot namunalarining turlarini maxsus
tasdiqlangan sinov tashkilotlarida o‘tkazish, so‘ngra sotuvchi yoki
iste’molchiga yubormasdan turib vaqti-vaqti bilan namunalarning
tekshiruvini nazorat qilishga asoslanadi. Ikkinchi sxemadan farqlanuvchi
tomoni shuki, mahsulot savdo shaxobchalariga tushmasdan turib, sinov
nazorati o‘tkaziladi va standartga nomuvofiqligi aniqlansa, mahsulotning
iste’molchiga jo‘natilishi to‘xtatiladi.
