113
IV BOB. MAHSULOTLARNI SERTIFIKATLASHTIRISH
4.1. Asosiy atamalar.
1.
SERTIFIKATLASH — mahsulotni yoki faoliyat turini ma’lum
bir standartlarga mos kelishini tasdiqlash uchun o‘tkaziladigan tadbir.
2.
Mos kelish — ishlab chiqarish mahsulotiga, jarayoniga
xizmatiga bo‘lgan talablarga asosan ish ko‘rish.
3.
Uchinchi tomon — ko‘rilayotgan jarayonda ishtirok etayotgan
tomonlarga bog‘liq bo‘lmagan shaxs yoki tashkilot (ishtirok etuvchi
tomonlar ta’minotchi va sotib oluvchilarni himoya qiladi).
4.
Sertifikatning mos kelishi — uchinchi-xolis shaxs yoki
tashkilot tomonidan, tomonlardan biri taklif qilayotgan xizmat yoki
mahsulot turi yoxud jarayonni ma’lum bir standartga yoki me’yoriy
hujjatga mos kelishiga ishonch hosil qilinishini isbotlab berish.
5.
Sertifikat shakli — sertifikatga mos kelishlikni tekshirishni
uchinchi tomon yordamida o‘tkazish ketma-ketligi yoki tartibi.
6.
Sertifikatlashtiruvchi tashkilot —
mos holda sertifikatlashni
o‘tkazuvchi tashkilot.
7.
Sertifikatlashtirish tizimi — mos sertifikatlashni o‘tkazish
uchun boshqaruv va jarayonni o‘tkazishning shaxsiy qoidalariga ega
bo‘lgan tarkib.
8.
Bir turdagi mahsulotni sertifikatsiyalash tizimi — aniq
mahsulot turiga, jarayon yoki xizmat turiga to‘g‘ri keladigan hammaga
taalluqli, tegishli-aniq standart, qoida va o‘sha
jarayonni sertifikatlash
tizimi.
9.
Akkreditatsiya (laboratoriyani) — aniq sinovlarni yoki aniq
sinovlar turlarini o‘tkazish huquqiga ega bo‘lgan sinov laboratoriyasini
rasman tan olish;
10.
Akkreditatsiya qilinuvchi tashkilot (laboratoriyani) —
labortoriyalarni (korxona, tashkilot va h.k.) akkreditatsiya qilish tizimi
boshqaruvini
olib boradigan, akkereditatsiyadan o‘tkazadigan va uni
o‘tkazishga huquq beradigan tashkilot.
11.
Me’yoriy hujjat (MH) — har xil faoliyat turlariga va
shartlariga tegishli qoidalar, umumiy talablar yoki tavsifnomalarni o‘z
ichiga olgan hujjatdir (MH — asosiy atama bo‘lib, standartlar,
texnik
shartlar hujjatlari, qoidalar va reglamentlarni o‘z ichiga oladi).
12.
Mos kelish sertifikati — sertifikatlash qoidalariga mos ravishda
berilgan, tekshirishdan o‘tkazilgan mahsulot, jarayon yoki xizmat turi
sertifikat qoidalariga mos kelishiga ishonch bildiruvchi hujjat.
114
13.
Mos kelish belgisi — joriy qilingan tartibda himoyalangan
belgi bo‘lib, sertifikatlash qoidalari asosida berilgan
yoki ishlatiladigan
ma’lum bir mahsulot, jarayon yoki xizmat turining aniq bir standartga
yoki boshqa me’yoriy hujjatga mos kelishiga ishonch bildiruvchi belgi.
14.
Ishlab chiqarish korxonasini sertifikatlash — sertifi-
katlashtiruvchi tashkilot yoki boshqa shu huquqqa
ega tashkilot rasman
tasdiqlagan, me’yoriy hujjatlar va sertifikat bo‘yicha nazorat qilish
imkoniyatiga ega hamda bu tadbirlarni o‘tkazish uchun sharoiti bo‘lgan
korxona tan olinadigan sertifikatlash.
15.
Inspektsiya nazorati — ishlab chiqarish korxonasi mahsuloti
olingan sharoitni e’tiborda saqlab, sertifikatlash va mahsulotni
laboratoriyada sertifikatlashni akkereditatsiya qilishdan keyingi nazorat.
16.
Murojaat qiluvchi — bir yoki bir nechta ish bo‘yicha
sertifikatlashtirish jarayonini o‘tkazish uchun murojaat qilgan korxona,
muassasa yoki yuridik shaxs;
17.
Ekspert-auditor