|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim
|
| bet | 14/18 | | Sana | 09.06.2022 | | Hajmi | 117.72 Kb. | | #23346 |
Bog'liq xitoy tilida oqitishda interfaol usullarning roli (1)material tahlili,ya‘ni alohida elementlarga ajratish va ularning oʻ zaro aloqasi mantiqinin oʻ rnatish. Agarda ta‘lim oluvchi yaxlit bir butunning qismlarini, fikrlash mantiqidagi kamchiliklarni koʻ ra olsa maqsadga erishilgan hisoblanadi;
alohida elementlarni yangi yaxlitga birlashtirishni bilishni koʻ zlagan sintezga asoslanish. Agar ta‘lim oluvchilar ijodiy ishlar yozsalar, muammo portfolio ustida ishlashninghisoblanadi;
belgilangan mezonlar boʻ yicha biror-bir hodisalarni baholash. Agar ta‘lim oluvchi mezonlarni ajrata olsa va ulrga amal qilsa, mezonlar turlarini koʻ ra olsa, dalillar va baholash mulohazalari orasidagi farqlarni ajrata olsa maqsadga erishilgan hisoblanadi.
Portfolioni baholash variantlari
portfolio ustida ishlashning faqat jarayoni va xususiyati baholanadi; berilgan mezonlar boʻ yicha portfolioning faqat alohida ruknlari (masalan, majburiy ruknlar) baholanadi;
barcha ruknlar baholanadi, umumiy baho oʻ rtacha arifmetik boʻ yicha chiqariladi;
avvaldan belgilanan mezonlar asosida portfolioning yakuniy varianti baholanadi;
faqatgina portfolioningoʻ zi emas, balki uning taqdimotining sifati ham baholanadi;
portfolio baholanmaydi, balki ta‘lim oluvchi yakuniy mashgʻ ulot yoki nazoratda alohida qismlarini tanlab oladi.
Portfolioni baholash usullari
YA -Portfolioning qiziqarli jihatlari. Unda nima juda ham yoqdi?
K -hammasidan koʻ ra ham yaxshi (toʻ liq, asosli, chuqurroq) ochib berilgan mavzular.
U -portfolioni shaxsiy mezonlar asosida.
N- portfolio boʻ yicha asosiy xulosa.
Mazkur jadval yakka holda ham, guruhda ham toʻ ldirilishi mumkin.
Keyingi baholash varianti “Baholash varaqasi”boʻ lib, asosiy ta‘lim oluvchining ishi ta‘lim beruvchi tomonidan jiddiy baholash mulohazalarisiz tahlil qilinishi kerak. Bunday suhbatning natijasi ta‘lim oluvchining anglash qiziqishini chuqurlashtirish yoki aksincha mavzuni (muammoni), bilish qiziqishini oʻ zgarishi boʻ lishi mumkin. Ta‘lim beruvchi shaxsiy rivojlanishning turli variantlari va yoʻ llarini taklif qiladi, ta‘lim oluvchi esa tanlaydi.
Yakuniy baholashnng toʻ rt darajasi. Oʻ quv portfolioni yakuniy baholash nuqtai nazaridan quyidagi toʻ rt darajali tizimni tavsiya qilish mumkin.
Eng yuqori daraja. Bunday portfolioning tarkibi rukn va baholash mezonlarini har tomonlama qamrab oladi, ta‘lim oluvchining vazifani bajarishdagi kuchli tirishqoqligi va muvaffaqiyati yaqqol dalil, kommunikativ malakalarining shakllangnligi, keng va chuqur oʻ zini baholash mavjud. Mazkur darajadagi portfoli tarkibida oʻ ziga xoslik va ixtiyorchiliknamoyon boʻ ladi.
Yuqori daraja. Bu darajadagi portfolio ta‘lim oluvchining kuchli bilimi va malakalarini koʻ rsatadi, lekin avvalgi darajadan farqli ravishda unda majburiy boʻ lmagan ruknlardan biror-bir elementlari boʻ lmasligi, shuningdek, mazmunida oʻ ziga xoslik yetarli darajada namoyon etilmagan, tashqi koʻ rinishida ijodiy yondashuv boʻ lmasligi mumkin.
Oʻ rta daraja. Mazkur portfolioda asosiy e‘tibor majburiy ruknlarga qaratilgan. Ularga qarab dasturiy bilim va malakalarning shakllanganlik darajasi toʻ gʻ risida fikr bildirish mumkin. Ijtimoiy malakalrning rivojlanganligini isbotlari yoʻ q, oʻ zini tahlil qilish va baholash yuzaki. Portfolioni tuzishda aniqlik yoʻ q. tashqi koʻ rinishida oʻ ziga xoslik yoʻ q.
Past daraja. Bu portfolio boʻ yicha bilim va malakalari toʻ gʻ risidagi tasavvurni shakllantirish qiyin.
Xulosa qilib aytganda, interfaol usullarida yangi bilimlarni berish, koʻ nikmalarni shakllantirish, rivojlantirish, mustahkamlash, bilimlarni takrorlash, amalda qoʻ llash mashgʻ ulotlarida hamda oʻ quv fanining xususiytalarini hisobga olgan holda har bir mavzu boʻ yicha mashgʻ ulot uchun eng maqsadga muvofiq boʻ lgan interfaol yoki boshqa metodlarni toʻ gʻ ri tanlash nazarda tutiladi.
Darslarni nechog`li qiziqarli, foydali va samarali tashkil etish o`qituvchilarning ijodkorligi, tashabbuskorligiga bog`liq. O`qituvchi faqat o`qitibgina qolmay, o`quvchini mustaqil mutolaa qilish orqali ta`lim olish ko`nikmalarini shakllantirishi, o`quvchilarni darslik, qo`llanma, internet xabarlari, manbalarni tahlil qilish orqali bilim olishga o`rgatishi, o`quvchi ta`lim jarayonida eshitib, ko`ribgina qolmay, balki dars mavzusi, mazmunini o`rganishda uni faol ishtirokchisiga aylanishini ta`minlashi zarur.
Oʻ qitishning vazifasi shundaki, oʻ quvchining tizimli bilimlar asosini egallashi, uning ruhiy va jismoniy yetuk boʻ lishi, dunyo qrashining kengayishi va har tomonlama rivojlanshidan iboratdir.24
Agar o`qituvchi interfaol ta`lim mazmunini va mohiyatini, uning metodlarini o`qib-o`rganib, o`zlashtirib, o`z pedagogik faoliyatiga joriy qila olsa, takomillashgan Davlat ta`lim standartlarini va modernizatsiya qilingan o`quv dasturlarini to`la o`zlashtirishlarini kafolatlaydi, sifat va samaradorlikka erishishni ta`minlaydi. Demakki, har bir o`qituvchi o`z o`quvchisini dars jarayonida faollashtira olsa, oʻ quvchilarning o`qish, o`zlashtirish, bilim, ko`nikma, malakalarni egallash darajasi yuqori ko`rsatkichlarni tashkil etadi.
24刘珣。―对外汉语教育引论 ‖。北京。2000.90 页
Hozirgi vaqtda Oʻ zbekistonda ta‘lim-tarbiya sohasini isloh qilishning asosiy omillaridan biri ―Shaxs manfaati va ta‘lim ustuvorligi‖dir. Shu nuqtai nazarda qaralganda, hozirgi kun talabi oʻ quvchilarga ta‘lim-tarbiya berishda, oʻ qituvchi hamda xalq ta‘lim tizimi mutaxassislari oldiga oʻ ta muhim, murakkab va dolzarb vazifalarni qoʻ ymoqda.
|
| |
