191
Tizimning struktur sxemasi (3.8-rasm) asosida
ART ning umumiy uzatish
funksiyasini quyidagi tartibda aniqlaymiz:
1) To‟g„ri zanjir uchun uzatish funksiyasi quyidagiga teng:
.
S
S
T
S
T
S
T
T
K
К
K
S
Т
K
S
S
Т
К
K
)
S
(
W
BO
IE
BO
IE
BO
IE
KE
BО
BO
IE
IE
КE
Z
.
T
2
2
3
2
1
2) ABT ning umumiy (teskari bog‟lanishli) zanjir uchun natijaviy uzatish
funksiyasini aniqlaymiz:
.
1
)
(
)
(
1
)
(
)
(
2
2
3
2
2
3
2
2
3
.
.
.
.
S
S
T
S
T
S
T
T
K
K
К
K
K
S
S
T
S
T
S
T
T
K
К
K
S
S
T
S
T
S
T
T
K
К
K
S
W
S
W
S
W
S
W
BO
IE
BO
IE
QE
BO
IE
KE
QE
BO
IE
BO
IE
BO
IE
KE
BO
IE
BO
IE
BO
IE
KE
КЭ
З
Т
З
Т
b
t
Talaba o‟z shaxsiy topshirig‟idagi (4.2- ilovada keltirilgan) varianti bo‟yicha
tegishli qiymatlarini yuqorida aniqlangan umumiy (teskari bog‟lanishli) uzatish
funksiyasi ifodasiga qo‟yadi.
To‟g„ri zanjir
uchun
;
S
S
,
S
,
S
S
T
S
T
S
T
T
,
)
S
(
W
БО
ИЭ
БО
ИЭ
З
.
T
2
3
2
2
3
025
1
1
025
0
9
3
5
1
2
Umumiy zanjir uchun
.
,
S
S
,
S
,
S
S
,
S
,
,
S
S
,
S
,
)
S
(
W
)
S
(
W
)
S
(
W
)
S
(
W
КЭ
З
.
Т
З
.
Т
2
7
025
1
025
0
9
025
1
025
0
8
0
9
1
025
1
025
0
9
1
2
3
2
3
2
3
AMALIY ISH BO„YICHA HISOBOT MAZMUNI
1. ABTning tipik dinamik zvenolarga ajratish va tavsiflash.
2. ABTning struktur sxemasi va uning tavsifi.
3. Tizimning struktur sxemasi asosida ART ning umumiy uzatish funksiyasini
aniqlash tavsifi.
192
NAZORAT SAVOLLARI
1. Tizimning funksional elementlarini tipik(elementar) dinamik zveno
ko„rinishida tavsiflash mohiyatini tushuntiring?
2. Zvenolarning o„zaro ulanishi turlarini tushuntiring?
3. O‟z shaxsiy topshirig‟ingiz ABT struktur
sxemasini tuzish tartibini
tushuntiring?
4. O‟z shaxsiy topshirig‟ingiz ABT ni umumiy uzatish funksiyasini aniqlash
tartibini ?
TAVSIYA QILINGAN ADABIYOTLAR
1. Бородин И.Ф. Автоматизация технологических процессов и системы
автоматического управления [Текст] / И.Ф. Бородин, С.А. Андреев – М.:
Колос, 2006.
2. "Автоматлаштириш асослари" ўқув фанидан маърузалар матни. Тузувчи:
Абдазимов А.Д., Тошкент, ТошДТУ, 1999 й. - 95 б.
3. Юсупбеков Н.Р., Мухамедов Б.Э., Ғуломов Ш.М. Технологик жараѐнларни
бошқариш. - Тошкент: Ўқитувчи, - 1997. – 704 б.
4. Мансуров Х.М. Автоматика ва тўқимачилик ҳамда енгил саноат ишлаб
чиқариш процессларини автоматлаштириш. - Тошкент: Ўқитувчи, 1987.
- 296 б.
Hisobotni bajardi _______________________"__"______ 20 __y.
f.i.sh., imzo
Hisobotni qabul qildi ______________________"___"_____ 20 __y.
f.i.sh., imzo
193
4-AMALIY MASHG„ULOT
Tizimni analiz qilish, tizim turg‟unligini Raus-Gurvits va Mixaylov mezonlari
asosida baholash
Ishning maqsadi – Tizimni turg‟unligi va sifat ko‟rsatkichkarini tavsifini
o‟rganish, tizimni turg‟unligini Raus-Gurvits va Mixaylov mezonlari asosida
baholash.
Topshiriq - Talaba shaxsiy topshirig„idagi
ABTning Raus-Gurvits va
Mixaylov mezonlari asosida turg‟unligini tekshirish.
Umumiy ma‟lumotlar
ABT analizining vazifaliri.
Ma‟lum bir texnologik jarayon yoki agregatni
boshkarish uchun mo„ljallangan avtomatik tizim ishga layokatli bo„lishi xamda shu
texnologik jarayon yoki agregat ish parametrlarini ko„yilgan talablar chegarasida
ushlab turish kobiliyatiga ega bo„lishi kerak.
ABTning
ishga layokatligi uning turg‘unligi bilan belgilanadi.
Turg„unlik -
bu tizimning ma‟lum vakt davom etgan boshkaruvchi yoki g„alayonlantiruvchi
ta‟sirlar tugaganidan so„ng o„zining boshlang„ich barkaror (ta‟sirlar bo„lgunga
kadar) xolatiga kayta olish kobiliyatidir.
Avtomatik tizimning texnologik jarayonlar yoki agregatlar ish parametrlarini
belgilangan kiymatlarda ushlab tura olish xususiyatlari
tizim ish jarayonining sifat
ko„rsatkichlari bilan xarakterlanadi. Albatta har bir konkret holat uchun
belgilangan (sifat ko„rsatkichlari uchun) talablar turlicha. Lekin shu bilan birga har
qanday tizim uchun umumiy bo„lgan va boshqariladigan kattalikning o„zgarishini
baholash imkonini beradigan tizim ish jarayonining
bir necha asosiy sifat
ko„rsatkichlarini sanab o„tish mumkin. Bunday ko„rsatkichlarga tizimning qaror
ish rejimida yoki statsionar tasodifiy g„alayonlanishlar mavjudligida
boshqariladigan kattalikni belgilangan
qiymatda ushlab turish aniqligi-
)
(
t
