–rasm. Yer osti koni lahimlaridagi himoyaviy zaminlash tizimi

249
zaminlagichlarni ulovchi o‘tkazgich: АВ – avtomat uzgich; ПВИ – 
puskatel; АЗАК – sizish tokidan himoya vositasi; T
r
– transformator;
KTQ – komplekt taqsimlovchi qurilma.
 
Asosiy zaminlash qurilmalarini bosh pasaytiruvchi podstansiya 
(BPP) maydonchasida joylashtirish masadga muvofiq bo‘ladi. 
Podstansiyadagi zaminlash qurilmasi ichki konturdan (ko‘ndalang 
kesim yuzasi 40x4 mm dan kam bo‘lmagan po‘lati polosa) va tashqi 
konturdan (ko‘ndalang kesim yuzasi 40x4 mm dan kam bo‘lmagan 
polosa hamda diametri 16 mm
2
va uzunligi 5 m dan kam bo‘lmagan 
yumaloq po‘lat sterjenlardan tashkil topadi) iborat bo‘ladi (10.17–
rasm). 
10.17–rasm. BPP ning zaminlash qurilmasi sxemasi 
 
Podtansiyadagi elektr uskunalarning metall qobiqlari ichki 
konturga ko‘ndalang kesim yuzasi 25x4 mm dan kam bo‘lmagan 
po‘lat polosa vositasida ulanadi, ichki kontur tashqi kontur bilan 
ko‘ndalang kesim yuzasi 40x4 mm dan kam bo‘lmagan po‘lat polosa 
vositasida ulanadi. Agar BPP atrofidagi yerning solishtirma qarshiligi 
katta bo‘lsa, zaminlash qurilmasining tashqi konturini yaqin atrofdagi 
solishtirma qarshiligi kichik bo‘lgan yerga joylashtiriladi. 
BPP da birlamchi kuchlanishi 35 kV li kuch transformatorlari 
o‘rnatilgan bo‘lsa, bu podstansiyaning zaminlash qurilmasini ochiq 
konning himoyaviy zaminlash tizimi uchun markaziy zaminlash 

250
qurilmasi sifatida qo‘llash mumkin. BPP da birlamchi kuchlanish
110 kV va undan ortiq kuchlanishli kuch transformatorlari o‘rnatilgan 
bo‘lsa, bu podstansiyaning zaminlash qurilmasini ochiq konning 
himoyaviy zaminlash tizimi uchun markaziy zaminlash qurilmasi 
sifatida qo‘llash mumkin emas. Bunga sabab kuchlanishi 35 kV gacha 
bo‘lgan elektr tarmoqlarning neytrali yerdan izolyatsiyalangan bo‘ladi 
va bir fazali yerga ulanish tokining miqdori katta bo‘lmaydi. 
Kuchlanishi 110 kV va undan ortiq bo‘lgan elektr tarmoqlarning 
neytrali yerga ulangan bo‘ladi hamda bir fazali yerga ulanishda 
tokning miqdori katta bo‘ladi. Bunda katta kuchlanish ochiq kon elektr 
uskunalariga o‘tib ketishi mumkin. Bu holatda ochiq konning 
himoyaviy zaminlash tizimi uchun yer yuzasida alohida asosiy 
zaminlash qurilmasi o‘rnatiladi (10.18–rasm).

Download 7,14 Mb.