To„quv dastgohi qulochchali valchasini tayyorlash texnologik jarayoni

253 
ahamiyatli darajada texnologik asoslarni tanlash va valchani alohida yuzalarini 
bog„lovchi chiziqli o„lchamli zanjirlarni to„g„riligi bilan belgilanadi.
Material va tayyorlama.
Qulochchali valcha uchun tayyorlama bo„lib xrom 
nikelli 40XN markali po„latdan zuvala tayyorlama xizmat qiladi. 
Qulochchali valcha uchun material tanlashda rolik va qulochchani kontakt 
joyida katta kontaktli kuchlanishlar paydo bo„lishi hal qiluvchi omilga ega. Bunday 
sharoitda ishlovchi ko„plab detallarni ishlatish tajribasi bunda ligerlangan 40XN 
po„latdan zuvalalardan foydalanish eng yaxshi natijalar berishini ko„rsatadi, chunki 
katta yuklamalarni yaxshi ko„taradi[10]. 
Qulochchalivalchani tayyorlash.
Qulochchali valchani tayyorlash texnologik 
jarayoni 9.1 jadvalda keltirilgan. 
Birinchi operatsiya
-ikki tomonlamali frezerli markazlovchi dastgohida valchani 
ikki tomonidan yonboshiga ishlov berish va uni markazlash. Ishlov berishni bu 
usulida qulochchali valchani bir o„rnatishda avval bir vaqtda ikkita yonli freza bilan 
yonboshilariga ishlov beriladi, keyin esa valchani markazlash ishi bajariladi. 
Markaziy teshiklardan keyingi operatsiyalarda o„rnatuvchi texnologik asos sifatida 
foydalaniladi va shuning uchun ularga yuqori talablar qo„yiladi: markaziy teshiklar 
ishlov berishda valchalarni markazlarda ayniqsa frezerli operatsiyalarda, ishonchli
ushlab turish imkonini yaratuvchi o„lchamlariga ega bo„lishi kerak, valchalarni 
yonboshlari markazlari bilan aylanma yuzalariga ishlov berishda bir tekis quyimni 
taiminlash uchun mos kelishi kerak.
Ikkinchi operatsiya
-ko„p keskichli tokarli dastgohida qulochchali silindrik 
yuzalari va yonboshlariga birlamchi ishlov berish. Bunday dastgohni qo„llash 
operatsiyalarni yuqori ishlov berish konsentratsiyasida amalga oshirish imkonini 
beradi.
Uchinchi operatsiya
-tokarli vintqirqar dastgohida ariqchani ochish. 
To‘rtinchioperatsiya
-podshipniklar uchunsilindrik yuzalarga yakuniy ishlov 
berish va shakldor ariqchalarga tokarli STB dastgohida ishlov berish. Asos yuzalar 
sifatida markaziy teshiklar va tayyorlama yonboshi qabul qilinadi.

254 
Tanlangan asoslash sxemasiga ko„ra valchani dastgohda mahkamlash uchun, 
suzuvchan markaz va avtomatik tarzda ishlovchi eksentrikli almashuvchan 
qulochchalarga ega uch qulochchali patrondan foydalaniladi. 
Kesish chuqurligi (3mm.) va texnologik tizimni vibroturg„unligini sharoitini 
hisobga olgan holda asbobni harakati sxemasini quradilar. 
Mexanik ishlov berish operatsion kartasi va kesuvchi asboblarni harakatlari 
sxemalari asosida qulochchali valchani operatsion eskiziga ega bo„lgan operatsion 
hisobiy texnologik karta tuziladi. Olingan texnologik hujjatlar va dastgoh 
pasportidagi ma‟lumotlar sozlash kartasini loyihalashda qo„llaniladi. 

Download 8,1 Mb.