83
maxkamlashdagi xatoliklarga bog„liq holdagi yoki moslama xatoligi tufayli
o„zgarishi,
sozlash xatoliklari, ishlov berishni temperaturali tartibini uynashi va
DMAD tizimini elementlarini kesuvchi kuchlarni turg„unmasligi tufayli elastik
deformatsiyalanishi va xakozalar misol bo„la oladi.
Metallqirqish
dastgohlarida
mashina
detallarini
tayyorlashdagi
aniqlikni
belgilovchi xatoliklarni ba‟zida yana uch toifaga bo„lish mumkin:
-tayyorlamalarni o„rnatish xatoliklari- Σỳ ;
-dastgohni sozlash xatoliklari-
c;
-bevosita ishlov berish jarayoni keltirib chiqaradigan
xatoliklar va ularga
quyidagilar kiradi;
a) kesuvchi asbobni o„lchamli eyilishidan kelib chiqadigan xatoliklar-
e;
b)
kesuvchi
kuch
ta‟sirida
texnologik
tizimni
qayishqoqli
deformatsiyalanishidan
kelib chiqadigan xatoliklar-
q;
v) dastgoh geometrik xatoligidan kelib chiqadigan xatoliklar –
g;
g) texnologik tizimni isiqlik deformatsiyalanishidan kelib chiqadigan xatoliklar-
t;
Sonli dasturli boshqariladigan dastgohlarida ishlov berishda qo„shimcha tizim
elementlarini holatlarini va boshqaruv dasturlarini ishlatish hatoliklari kelib
chiqadi.Aniqlikni hisobi asosan 6-11-kvalitetlar bo„yicha
bajariladigan toza ishlov
berish operatsiyalari uchun zarur bo„ladi.Sozlangan dastgohlarda tayyorlamalarga
ishlov berishni yig„ma xatoliklari quyidagi tenglamalar orqali tasniflanadi:
-diametral o„lchamlar uchun:
2
2
2
2
2
)
73
.
1
(
)
73
.
1
(
)
73
,
1
(
2
T
д
e
с
к
-chiziqli o„lchamlar uchun:
2
2
2
2
2
2
)
73
.
1
(
)
73
.
1
(
)
73
,
1
(
T
д
e
с
к
у
Yig„ma xatoliklar aniqlangandan so„ng braksiz ishlov berish imkoniyati
tekshiriladi:
Тd
Bu erda
Тd
-operatsion o„lcham joizligi
84
Bu shart bajarilmagan holda yig„ma xatolikni kamaytirish bo„yicha aniq
tadbirlar taklif etilishi kerak.
