5.5 Texnologik jarayonni iqtisodliroq variantini tanlash. Texnologik jarayonlarni qurishda odatda korxonada mavjud bo„lgan ish
tajribalaridan foydalaniladi va mavjud jixozga qo„llanishi mumkin bo„lgan
texnologik jarayonlarni samaradorliroq varianti tanlanadi.
Bunda taqqoslanadigan variantlarni ob‟ektiv baxolaydigan ko„rsatkichlarini
topish juda zarur. Texnologik jarayon variantlarini baxolovchi bir qancha
ko„rsatkichlari mavjud. Asosiy vaqt koeffitsienti
a
asosiy vaqtni (T
a
)donaviy vaqtga
(T
d
) nisbati bilan aniqlanadi:
d a а Т Т
Yuqori
a
operatsiyaning muqobil qurilganligini tasnifi, chunki vaqtning asosiy
qismi bevosita detalni shakli va o„lchamlarini o„zgartirishga sarflanadi
.
Ammo texnologik jarayon variantlarini faqat muqobil kesish tartibidagina
taqqoslash mumkin, chunki kamaytirilgan kesish tartibi asosiy texnologik vaqtni
ko„paytiradi va o„z navbatida asosiy vaqt koeffitsentini oshiradi. Asosiy vaqtni
kichik koeffitsenti yordamchi uslublarga, sozlashga va asbob almashtirishga sarf
bo„ladigan vaqtni ko„p bo„lishini tasniflaydi.
“
a
” faqat moslama konstruksiyasi, o„tishlarni ketma-ket bajarilish bilangina
farq qiladigan o„xshash operatsiyalarni qurish maqsadga muvofiqligini taqqoslash
tasnifi bo„lib xizmat qilish mumkin. Bu ko„rsatkichni turli ishlov berish usullarini
baxolash uchun qo„llab bo„lmaydi.
Seriyalab ishlab chiqarishga tayyorlov-yakuniy vaqt koeffitsentini texnologik
jarayonning taqqoslanadigan variantlarini qandaydir darajada tasniflaydi.
n T Т g a я
bu erda; n-partiyadagi tayyorlamalar soni
143
Bu koeffitsent partiya o„lchamiga bog„liq va 0.04-0.25 chegarada bo„ladi.
