O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi a. A. Safoev, E. A. Normatov, I. Ya. Rajabov




Download 8,1 Mb.
Pdf ko'rish
bet65/123
Sana20.05.2024
Hajmi8,1 Mb.
#244991
TuriУчебник
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   123
Bog'liq
Darslik Safoev ТМТ 2017 (Lotincha)

 Yig„ish turlari klasifikatsiyasi. 
Yig„ish bu tayyorlama yoki mahsulotni 
tashkiliy qismlarini ajratiladigan va ajratilmaydigan birikmalarni hosil qilishdir. 
Yig„ish oddiy biriktirish, ularni preslash, vintlash, payvandlash, kavsharlash, 
parchinlash va hakozolar orqali amalga oshiriladi. O„z hajmiga ko„ra yig„ish 
bo„linadi: umumiy yig„ishga-uni ob‟ekti bo„lib yaxlit mahsulot hisoblanadi va qismiy 
yig„ishga-uni ob‟ekti bo„lib mahsulotni tashkiliy qismlari, ya‟ni yig„ma birlik yoki 
qism hisoblanadi. 
Donalab va kichik seriyali ishlab chiqarish turlarida yig„ish ishlarini asosiy 
qismi umumiy yig„ishda bajariladi va oz qismi ayrim yig„ma birliklar ustida amalga 
oshiriladi. Ishlab chiqarishni seriyaligi oshib borishi bilan yig„ish ishlari ko„proq 
alohida yig„ma birliklarga ajratiladi va ommaviy hamda katta seriyali ishlab chiqarish 
turlariga ega qismli yig„ish hajmi umumiy yig„ishga teng, ba‟zi hollarda yuqori 
bo„ladi, buni qo„yidagi 6.2-jadvaldan ham ko„rish mumkin. 
Birlamchi yig„ish-keyinchalik sochiladigan yaxlit mahsulot, tashkiliy qismlar 
yoki tayyorlamani yig„ish. Masalan, qo„zg„alas kompensator o„lchamini aniqlash 
maqsadida qismli birlamchi yig„ish.Oraliq yig„ish-keyinchalik birgalikda ishlov 
berish uchun tayyorlamalarni yig„ish. Masalan, reduktor korpusini qopqoq bilan, 
keyinchalik podshipniklar uchun teshikka ishlov berish uchun yig„ish; shatun 
qopqog„i bilan birlamchi, tirsakli valni shatunli bo„yinchallari uchun teshikka ishlov 
berish uchun, yig„ish[7]. 


147 
6.2-jadval 
Yig„ish turlarini ishlab chiqarish hajmiga bog„liqligi 
Yig„ish 
ishlari turi 
Ishlab chiqarish turi 
Donalab 
Seriyali 
Ommaviy 
Kichik 
seriyali 
O„rta seriyali 
Katta seriyali 
Chilangarlik 
ishlari 
25-30 
20-25 
15-20 
10-15 

Qismli yig„ish 
5-10 
10-15 
20-30 
30-40 
45-60 
Umumiy yig„ish 
60-70 
60-70 
50-65 
45-60 
40-55 
Payvandlash 
uchun 
yig„ish, 
ya‟ni 
keyinchalik 
payvandlash 
uchun 
tayyorlamalarni yig„ish. Detallarni payvandlash orqali biriktirish jarayoni ko„pchilik 
hollarda yig„ish bo„ladi va bevosita qismli yoki umumiy yig„ish oqimiga kiritilishi 
mumkin. Payvandlash qo„llanilgan katta hajmda yig„ish ishlari, masalan, turli 
transport mashinalari ustki qismini tayyorlashda bajariladi. 
Yakuniy yig„ish, ya‟ni mahsulot yoki uni tashkiliy qismli yig„ish, eslatib o„tish 
mumkinki ba‟zi mahsulotlar uchun yakuniy yig„ishdan so„ng demontaj kelishi 
mumkin, uni tarkibiga, mahsulotni o„rash va istemolchiga tashish maqsadida qisman 
sochish ishlari kiradi. 
Birikmalarni hosil bo„lishi usuliga ko„ra qo„yidagi yig„ishlar bo„ladi: 
Chilangarli yig„ish, ya‟ni mahsulot va uni tashkiliy qismlarini chilangarlik-
yig„ish operatsiyalari yordamida yig„ish; 
Montaj, ya‟ni mahsulot yoki uni tashkiliy qismlarini foydalanish joyida 
o„rnatish; 
Elektromontaj, ya‟ni tok eltuvchi elementlarga ega mahsulot yoki uni tashkiliy 
qismlari montaji; 
Payvandlash, kavsharlash, parchinlash, kleylash. 

Download 8,1 Mb.
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   123




Download 8,1 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi a. A. Safoev, E. A. Normatov, I. Ya. Rajabov

Download 8,1 Mb.
Pdf ko'rish