Barabanlarni statik va dinamik muvozantlash

Download 8,1 Mb. Pdf ko'rish
bet	79/123
Sana	20.05.2024
Hajmi	8,1 Mb.
	#244991
Turi	Учебник

1 ... 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 123

Bog'liq
Darslik Safoev ТМТ 2017 (Lotincha)

7.2. Barabanlarni statik va dinamik muvozantlash.
Aylanayotgan detallarni nomuvozanatligi mashinalar fundamentlarini titrashini
va birikmalarni safdan chiqishini asosiy sabablaridan biridir. Nomuvozanatlik
podshipniklarga qo„shimcha yuklamalar va demak ularni muddatidan oldingi
eyilishini keltirib chiqaradi. To„liq muvozanatlash uchun aylanayotgan jism massasi
markazi aylanish o„qida bo„lishi kerak va aylanishlar o„qiga va o„zaro
perpendikulyar, aylanish o„qiga perpendikulyar ikkita boshqa o„qlarga nisbatan
markazdan qochma ineratsiyalar nolga teng bo„lishlari kerak.
To„qimachilik
mashinasozligi
korxonalarida
tezaylanuvchan
detallarini
muvozanatlashni turli usullari qo„llaniladi. Yengil, tez- aylanuvchan detallarni
muvozanatlash uchun mayoqli ramaga ega muvozanatlash dastgohlari keng
qo„llaniladi. Og„ir detallarni masalan, tarash mashinalari barabanlari, muvozanatlash
uchun harakatchan tayanchli muvozanatlash dastgohlardan foydalanadi. Bu
dastgohlarda muvozalanayotgan baraban xar bir yo„naltiruvchilar bo„yicha gorizontal
tekislikda kichik tebranishga ega ikkita xarakatni tayanchga muvozanatlash
dastgohlardan foydalaniladi.
Bu dastgohlardamuvozanalayotgan baraban har bir yo„naltiruvchilar bo„yicha
gorizontal tekislikda kichik tebranishlarga ega ikkita harakatchan tayanchga
o„rnatiladi. Xar bir tayanch ikkala tomonida ikkita prujina bo„ladi.
Muvozanatlashda bitta tayanch qotirib qo„yiladi, boshqasi esa barabanni
nomuvozanatligi taisirida tebranadi, bunda baraban o„qi qo„zg„almas tayanchga
nisbatan, xuddi sharnirda bo„lganidek tebranadi. Bu sharnirlarni konstruksiyasi
turlicha bo„lishi mumkin. Xususan val sferik sharikli podshipniklarga o„tkazilish
mumkin.
Qotirilgan podshipnikni tebranishini kuzatish rezonans vaqtda amalga oshiriladi.
Bunda muvozanatlanayotgan baraban aylanishlari soni kritik qiymatidan ortiqroq,
dvigateli esa o„chirilgan bo„lishi kerak. Bu o„chirish baraban va elektrodvigateli
orasida joylashtirilgan mufta yordamida amalga oshiriladi.
Tayanchni tebranishi milli ko„rsatkich yoki vibrometr yordamida qayd qilinadi.
Nomuvozanatlik qiymati va keltirilgan tekislikda muvozanatlovchi yuk qotiriladigan

183
radial yo„nalish yuk bilan aylanib chiqish usulida yoki taxminiy holda bo„rli belgilar
yordamida aniqlaydilar.
Bir tekislikda muvozanatlash amalga oshirilgandan so„ng, boshqa tekislikdagi
nomuvozanatlikni aniqlaydilar. Har bir keltirilgan tekislikdagi baraban yonboshlarida
nomuvozanatlikni yo„qotish bolt yordamida maxsus yuqlarni qotirish yo„li bilan
amalga oshiriladi.
Majburiy aylantiriladigan muvozanatlanayotgan barabanni muvozanatlamagan
masalar taisirida tebranadigan harakatchan tayanchlarga ega dastgohda, tayanchlar
tebranishlari amplitudasi va fazasi nomuvozanatlikka va ularni detalda taqsimlanishi
tasnifiga bog„liq bo„ladi. Tayanchlarning mexanik tebranishlari, asosan induktiv
turdagi datchiklari (o„zgartirgichlar) yordamida elektrik ko„rinishiga aylantiriladi.
Tayanch tebranishlar ikkala keltirilgan tekislik nomuvozanatligiga va u yoki bu
tekislikni nomuvozanatligiga bog„liqligi sababli, har bir tekislikda tayanchga eng
yaqin bo„lgan keltirilgan tekislik nomuvozanatligiga proporsional bo„lgan, tayanch
tebranishlarni aniqlaydigan maxsus qurilmalardan foydalaniladi. Nomuvozanatlikni
burchakli koordinatasi (fazani) aniqlash uchun majburlovchi kuchlar va ular keltirib
chiqaradigan tebranishlar fazalari orasidagi aloqaga asoslangan turli qurilmalardan
foydalaniladi.
Aylanuvchan maxsulotlarni dinamik muvozanatlashda muvozanatlanayotgan
baraban o„rnatilgan harakatchan lylkalarni tebranish amplitudasini o„lchash orqali
nomuvozanatlik o„lchanadi.(7.3-rasm). Mahsulot aylanish o„qiga perpendikulyar va
metall olib tashlash uchun qulay bo„lgan (tuzatish tekisliklari) ikkita tekislik (3-3; 4-
4) tanlab olinishi kerak.Tebranishlar amplitudasini yana aylanish o„qiga
perpendikulyar bo„lgan, ammo mahsulot aylanadigan tayanchlar orqali o„tuvchi
boshqa ikki tekislik (1-1,2-2)-o„lchash tekisligida o„lchaydilar.

184
7.3-rasm. Dinamik rostlash sxemasi
Tuzatish tekisliklarini o„lchash tekisliklarga dastgohni eng yukori sezgirligini
olish uchun, maksimal yaqinida tanlaydilar, dastgohni yaxshiroq sozlash sharoitlarini
olish va bir tuzatish tekisligini boshqachasiga taisirini kamaytirish uchun mumkin
qadar uzoqroq bo„lish kerak. Lyulkalarni tebranishini barabanli aylanishlari soni
tizimini xususiy tebranishlari chastotasidan ortiqroq bo„lganda o„lchaydilar, yaini
harakatchan
lyulkalar
tebranishlari
amplitudasi
mahsulot
nomuvozanatligiga
praporsional bo„ladi[13].

Download 8,1 Mb.

1 ... 75 76 77 78 79 80 81 82 ... 123

Download 8,1 Mb.

Pdf ko'rish