• Halqalarga termik ishlov berish.
  • O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi a. A. Safoev, E. A. Normatov, I. Ya. Rajabov




    Download 8,1 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet93/123
    Sana20.05.2024
    Hajmi8,1 Mb.
    #244991
    TuriУчебник
    1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   123
    Bog'liq
    Darslik Safoev ТМТ 2017 (Lotincha)

    Halqalarni tayyorlash.
    Halqalarga ishlov berish jarayonini uch bosqichga 
    bo„lishi mumkin: halqalarga birlamchi mexanik ishlov berish, termik ishlov berish va 
    jilolash operatsiyalari. 8.5-jadvalida, misol tariqasida burama halqalarga mexanik 
    ishlov berish texnologik jarayoni keltirilgan. Po„lat halqalarga birlamchi mexanik 
    ishlov berish maxsus tokarli dastgohlar va yarimavtomatlarda ichki va tashqi 
    yuzalarni ketma-ket ishlov berishni nazarda tutadi. Bunday ishlov berish natijasida 
    tayyorlama talab etilgan o„lchamlardagi profilli halqaga aylanadi.Mexanik ishlov 
    berish operatsiyalarida detallarni asoslash yonboshga tiralgan holda ichki va tashqi 
    diametr bo„yicha amalga oshiriladi. Detali pnevmoqisgich yordamida qotiriladi.
    8.5-jadval. 
    Burama halqalariga mexanik ishlov berish texnologik jarayoni. 
    Operatsiya 
    1.Tayyorlov: 
    1 diametrdagi 
    chiviriqli 2 
    o„lchamga kesish. 
    2.Belgilash: 
    1,2,3 o„.u.x 
    tayyorlamani 
    bolg„alash.
    3.Tokarli 
    vintqirqar: 1 o„.u.x 
    tashqi diametrni 
    birlamchi 
    tokirlash.
    4. Tokarli 
    vintqirqar: ichki 
    diametrni 2 
    o„lchamga yo„nib 
    kengaytirish.
    5. Tokarli 
    vintqirqar:1 o„.u.x 
    yonboshni 
    birlamchi 
    tokarlash.
    6. Tokarli 
    vintqirqar: 1o„.u.h 
    ikkinchi yonboshini 
    birlamchi 
    tokarlash.
    7. Tokarli 
    vintqirqar:1 o„.u.h 
    ovalikni yo„qotish 
    uchun tashqi 
    diametrni 
    8. Tokarli 
    vintqirqar: 2 o„.u.h 
    yonboshini 
    tokirlash; 1 o„.u.h 
    teshikni toza 


    215 
    tokarlash.
    yo„nib 
    kengaytirish.
    9. Tokarli 
    vintqirqar: 1 va 2 
    o„.u.h bog„lovcha 
    belbog„chani 
    tashqi diametrini 
    yo„nish; 
    bog„lovchi 
    belbog„chadagi 
    tashqi ariqchani 3 
    va 4 o„.u.h 
    yo„nish.
    10. Tokarli 
    vintqirqar: 1 va 2 
    o„.u.h yqori profilini 
    tashqi diametrini 
    birlamchi 
    yo„nish.
    11. Tokarli 
    vintqirqar: 1 va 2 
    o„.u.h yqori 
    profilini tashqi 
    diametrini yo„nish; 
    3 va 4 o„.u.h yqori 
    yonboshini 
    yo„nish.
    12. Tokarli 
    vintqirqar: 1 o„.u.h 
    tashqi diametrini 
    birlamchi 
    yo„nish.
    13. 
    Tokarli 
    vintqirqar: 1 va 2 
    o„.u.h 
    quyi
    profilini 
    tashqi 
    diametrini yo„nish; 
    3 va 4 o„.u.h quyi 
    yonboshini 
    yo„nish.
    14. 
    Tokarli 
    vintqirqar: 
    1,2,3
    o„.u.h 
    tashqi 
    bo„rtirmani 
    yo„nish.
    15.Vertikal 
    frezerli: 
    1,2,3 
    o„.u.h 
    ikkita 
    ariqchani 
    frezalash.
    16. Vertikal 
    frezerli:bog„lovchi 
    belbog„chadagi 
    o„yiqchani 1 va 2 
    o„.u.h 
    frezalash.
    Moslama sifatida pnevmogilizani pnevmoopravkasi, markazlar qo„llaniladi. 
    Boshqa turdagi halqalarda mexanik ishlov berish texnologik jarayoni yuqorisidagi 
    o„xshaydi, faqat bunda frezerli operatsiyalar bo„lmaydi.


    216 
    Halqalarga termik ishlov berish.
    Korxonalarda termik ishlov berishni 
    nitrotsementatsiya usuli qo„llaniladi, bunda halqa yzasi bir vaqtda uglerod va azotga 
    to„yintirilib, so„ngra moyda toblanadi. P40 yoki P45 markali po„latdan tayyorlangan 
    halqalarni eyilishga chidamliligini 3-4 martaga, jun yigirishda esa 1,5 martaga 
    oshiradi. 
    P40 yoki P45 markali po„latdan tayyorlangan halqalarga termik ishlov berish 
    jarayoni alohida nitrotsementatsiyalash, toblash va bo„shatish operatsiyalaridan 
    iborat[11]. 
    Nitrotsementatsiyalashni 30-40 min davomida birlamchi qizdirilgan pechda 
    850±10
    0
    S temperaturada bajaradilar. So„ng trietanolanni minutiga 70-90 ga tomchi 
    ko„rinishida uzatiladi va 4-5 soat atrofida ushlab turiladi. Bundan so„ng ishlab turgan 
    ventilyator yordamida sovitiladi va tri etalonni uzatishni minutiga 50 tomchigacha 
    kamaytiriladi. Sovitish tezligi minutiga 10-15
    0
    S.
    Halqalarni toblash 30±10
    0
    S gacha birlamchi isitilgan moyda bajaradilar. 
    Toblashdan 
    so„ng 
    to„plamdan 3-5 ta halqani qattiqligi (NRC60-65), 
    nitrotsementatsiya qatlami, chuqurligi (0,35-0,45mm) tekshiriladi. 
    Bo„shatish qo„yidagicha amalga oshiriladi. Toblangan halqalar termorixtovka 
    qilish uchun opravkaga yig„iladi. Opravka halqalar bilan birlamchi isitilgan pechga 
    o„rnatiladi va 1,5-2,0 soat davomida ushlab turiladi. Bo„shatish temperaturasi 
    180±10
    0
    S. So„ngra pechi o„chiriladi, opravkali halqalar ventilyator bilan sovutiladi, 
    opravkadan halqalar olinadi va nazorat qilinadi. Bunda to„plamdagi 3-5 halqani 
    qattiqligi tekshiriladi, dumaloqlikdan og„ish hamda ularni yonboshlarini tekislikdan 
    og„ishi barcha halqalarda tekshiriladi. Talabga mos kelmaydigan halqalar boshqatdan 
    termorixtovkaga uzatiladi. 
    Termik ishlov berishni bunday ko„p pog„onali bo„lishiga sabab, halqalarni ichki 
    diametr bo„yicha dumaloqlikdan va yonboshni tekislikdan og„ishi joizligiga qattiq 
    talablar qo„yilishidir. Oddiy toblashda halqalar kuchli deformatsiyalanadi va buning 
    natijasida odatda, ularni tayyorlashda texnik talablarni bajarib bo„lmaydi. 

    Download 8,1 Mb.
    1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   123




    Download 8,1 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi a. A. Safoev, E. A. Normatov, I. Ya. Rajabov

    Download 8,1 Mb.
    Pdf ko'rish