• Microsoft Word
  • Nazariy qism.
  • Amaliy qism.
  • O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti




    Download 3,18 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet34/185
    Sana18.05.2024
    Hajmi3,18 Mb.
    #241922
    1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   185
    Bog'liq
    2018-yil. s.muhamedova. oquv qollanma 0

     
    3.2. Matn muharrirlari 
    Matn muharriri – 
    matn kiritish, tahrirlash, saqlash va ochish, 
    chop etish, matnni formatlash kabi vazifalarni bajaradigan dasturlar 
    bo‘lib, 
    MS Word, Lexicon, Wordpad, Notepad
    va boshqalar 
    ommalashgan. 

    Notepad – Microsoft Windows tarkibiga kiradi. 

    GNU nano – matnni erkin tahrirlashga mo‘ljallangan.

    EditPlus – web dasturlar va ishlanmalar yaratishga 
    mo‘ljallangan Windows uchun matn muharriridir. 

    Pspad – HTML-kodlar bilan ishlashda sintaksisni tekshirishga 
    mo‘ljallangan matn muharriridir. 

    Texter – Windows uchun matn muharriridir. 
    Barcha matn muharrirlarining umumiy xususiyatlari shundaki, 
    ular: 

    matnni kiritadi; 

    tahrir qiladi (tuzatishlar kiritadi, to‘ldiradi, kengaytiradi); 

    shaklga keltiradi (formatirovaniye) (shrift, simvollarni 
    o‘zgartirish, matnning sahifaga joylashtirilishi, qatorlar oralig‘ini 
    o‘zgartirish, ya’ni matnning tashqi ko‘rinishini o‘zgartirish)
    1

    Matn muharririning birinchi varianti Richard Brodie tomonidan 
    yaratilgan (1983). Matn muharrirlari orasida eng mashhuri Word 
    hisoblanadi
    2
    .
    Microsoft Word
    dasturi matn muharrirlaridan biri bo‘lib, uning 
    yordamida mukammal hujjatlar va ilovalar yaratishimiz mumkin. 
    Word hujjat yaratish va uni yetarlichа samarali qilish imkonini 
    1
    Трошина А.В. Учебное пособие по дисциплине "Информационные 
    технологии в лингвистике". – СПб.: Изд-во СПбГЭУ, 2013.– 103 с. Размещено 
    на http://www.allbest.ru/ 
    2
    Microsoft Word // Википедия. [Электронный ресурс]. — Режим доступа: 
    http://ru.wikipedia.org/wiki/Microsoft_Word 
    45


    beradi
    1
    . Maktab o‘quvchilari ham bu dastur imkoniyatlarini yaxshi 
    bilishadi. Oliy ta’lim muassasasi talabasi esa bu dasturda ilmiy 
    ishlar: maqola, referat, ma’ruzalar, kurs ishi, bitiruv malakaviy ishini 
    yozishi, shuningdek, elektron resurslar yaratish uchun ssenariylarni 
    matn muharririda bajara olishlari lozim. Biz fanimizning 
    xususiyatlaridan kelib chiqqan holda elektron resurs, ya’ni muayyan 
    bir dars uchun ssenariy yozish va uni matn muharriri orqali 
    rasmiylashtirish tartibini namuna sifatida keltiramiz: 
    Ssenariy MS Word 95 – 2003, 2007, 2010, 2013, 2016 
    formatida, Times New Roman shriftida, 14 hajm kattalikda, 1,5 
    intervalda yoziladi. Abzas – xatboshi 1,25. 
    Qog‘oz hajmi A4 (210 x 297 mm), tepadan, pastdan 2 sm., 
    chapdan 3 sm., o‘ngdan 1,5 sm. doirasida yoziladi. 
    Birinchi qatorda mavzuning nomi, sahifaning o‘rtasida bosh va 
    qalin harflarda, 2-qatorda muallifning familiyasi, ismi va otasining 
    ismi, 3-qatorda muallifning ish (o‘qish) joyi va lavozimi, 4-qatordan 
    matn yoziladi. 
    Ssenariy tuzilishi quyidagicha bo‘ladi: 
    Nazariy qism.
    Bu qismda taqdimot tayyorlash uchun zarur 
    ma’lumotlar aks etadi. Bunda mavzu materialini minimallashtirishga 
    intiling. Reproduktiv tarzda, tayyor faktlarni berishdan qoching. 
    “Aqlni charxlovchi” topishmoq xarakteridagi yoki induktiv usulda 
    misollardan qoidaga tomon yo‘naltiruvchi tushuntirish usulini 
    tanlash samaraliroq. Ekran otriqcha ko‘rgazmalilik, animatsiya, 
    effektlar bilan to‘lib ketmasligi zarur. Ssenariy yaratishda buni 
    albatta hisobga oling. 
    Amaliy qism.
    Mashq va topshiriqlar beriladi. Mashq turi qayd 
    qilinishi, to‘g‘ri javoblar keltirilishi shart. Unutmang, mashq shartida 
    bajarilishi lozim bo‘lgan ish qisqa bayon qilinishi kerak va bunda 
    buyruq fe’llaridan foydalaning: 

    Download 3,18 Mb.
    1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   185




    Download 3,18 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti

    Download 3,18 Mb.
    Pdf ko'rish