O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi bekkamov. Ch. I, Hamdamova. E. I, Narbayeva. M. K, Ismatullayev. H. T




Download 11,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet113/175
Sana16.11.2023
Hajmi11,98 Mb.
#99770
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   175
Bog'liq
Ipakchilik fanidan amaliy laboratoriya mashgulotlari

Kerakli materiallar va jihozlar: Adabiyotlar, jadvallar, rangli tasvirlar, 
laboratoriya mashg’ulot ishlanmalari. 
Asosiy tushunchalar: Tutga yorug’lik va issiqlikning ta’siri. Tirik 
organizmning hayoti, tashqi muxit o’rtasidagi modda almashinuvidan iborat. Xar 
bir o’simlik o’z tanasini tuzish ayrim organlarini o’stirish va rivojlantirish uchun 
zarur bo’lgan elementlarni tashqi muxitdan oladi. 
Tashqi muhit deganda biz yorug’lik, issiqlik, namlik, tuproq va havodan 
iborat faktorlarni tushunamiz. Ana shu omillar yetarli bo’lsa, o’simlik yaxshi 
o’sadi va rivojlanadi. Aksincha, shu omillardan birortasi o’simlikning talabini 
qondira olmasa, o’sishdan to’xtaydi va qurib qoladi yoki tabiatini o’zgartirib, 
tashqi muxitga moslashishga majbur bo’ladi.
Agrobiologiya fanining ma’lumotiga asoslanib aytish mumkinki, tashqi 
muhitning barcha omillari o’simlik hayotiga baravar ta’sir etadi, ammo biri 
ikkinchisining o’rnini almash-tira olmaydi. Masalan, issiqlik yorug’likning 
o’rnini bosa olmay-di. Lekin issiqlik vaqtincha yetishmay qolgan taqdirda 
o’simlik yorug’likni ko’prok talab qiladi. Demak, o’simlik organizm uchun zarur 
bo’lgan tashqi muxit omillari bir- biridan ajralmasdir. 


213 
Tut daraxtlarinig aksariyat qismi O’zbekistonning pillachilik mintaka 
rayonlaridagi eskidan sug’orib kelinayotgan yerlarda o’sadi. Shu sababli 
sug’oriladigan yerlarda namlikning yetarli bo’lishi katta ahamiyatga egadir. 
Tuproqda namlik yetish-masa tutning o’sishi sekinlashadi, barg hosili va 
bargdagi oksil modda kamayadi, dagallashadi, unin oziqlik sifati pasayadi. 
Me’yordan ortik sug’orilgan va botkok yerlardagi tutlar ham yomon o’sadi. 
Tutning normal o’sishi uchun suv uning yoshiga va naviga, ekish kalinligi hamda 
Shakl berilishiga, tuproq xususiyatiga, bargli novdalarini kesish miqdoriga qarab 
belgilanishi lozim. 
Tut daraxtiga ta’sir qiladigan asosiy tashqi muxit omillari bilan alohida - 
alohida tanishib chiqamiz. 

Download 11,98 Mb.
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   175




Download 11,98 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi bekkamov. Ch. I, Hamdamova. E. I, Narbayeva. M. K, Ismatullayev. H. T

Download 11,98 Mb.
Pdf ko'rish