• Kerakli materiallar va jihozlar
  • Asosiy tushunchalar
  • INKUBATORIYANI TANLASH VA TASHKIL ETISH




    Download 11,98 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet25/175
    Sana16.11.2023
    Hajmi11,98 Mb.
    #99770
    1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   175
    Bog'liq
    Ipakchilik fanidan amaliy laboratoriya mashgulotlari

    INKUBATORIYANI TANLASH VA TASHKIL ETISH
     
    Mashg’ulotning maqsadi: Ipak qurti jonlanadigan xonaning katta kichikligi 
    va jixozlanganligi xamda dezinfeksiya qilinganligi, ipak qurti jonlanadigan 
    quticha, s’yomniklar. 
    Topshiriqlar: 
    1. Inkubatoriyada tanlash, jonlantirish usullari bilan tanishish. 
    2. Urug’ni tabiiy va sun’iy issiqlik ta’sirida jonlantirishni kuzatish. 
    3. Urug’ jonlantiradigan xonaning kattaligi. 
    4. Jonlangan qurtlar saqlanadigan xonaning kattaligi. 
    5. Inkubatoriyada urug’ni jonlantirishda harorat va namlikni ta’siri. 
    Kerakli materiallar va jihozlar: Inkubatoriyaning rejasi, termostat yoki 
    shkaf, mavzuga oid jadvallar va chizmasi, pechka, elektr energiyasi, batareya, 
    inkubatoriyadagi havoni tozalab turadigan VK-3 markali elektroventilyator, 
    sossyur gigrometri yordamida, gigrograf bilan, termometr, psixrometr (Avgust va 
    Assimon psixrometrlari), termograf. 
    Asosiy tushunchalar: Ipak qurti urug’ini jonlantirishda foydalaniladigan 
    binolarni inkubatoriya deb ataladi. Urug’ ochirish uchun maxsus binolar 
    (inkubatoriyalar), odamlar yashaydigan va xo’jalikning umumiy binolaridan 
    foydalaniladi. 
    Inkubatoriya har bir xo’jalikni o’zida tashkil etilgan bo’lib, jonlantiriladigan 
    urug’ning miqdoriga (quti soniga) qarab xo’jalikda bitta yoki bir necha 
    inkubatoriya bo’lishi mumkin. Agrotexnika qoidasiga va ko’pgina ilg’or pillakor 
    xo’jaliklarning tajribalariga ko’ra har bir inkubatoriyada o’rtacha 100-150 quti qurt 
    urug’i jonlantirilishi lozim. Bitta inkubatoriyada 50-60 qutidan kam miqdordagi 
    urug’ jonlantirilsa, xo’jalikka iqtisodiy zarar keltiradi. Yuqorida ko’rsatilgan 
    miqdordan ko’proq (150 qutidan ortiq) jonlantirilsa, bir qator qiyinchiliklar 
    tug’diradi, jumladan, urug’larni kontrol tortish o’tkazish,jonlangan qurtlarni 
    ko’tarib olish va ularni zvenolarga tarqatish. Inkubatoriya barcha agrotexnika va 
    zoogigiyena qoidalariga javob beradigan joyda va xo’jalikni o’rtasida, ya’ni qurt 


    44 
    boquvchi zvenolarni qurt olishiga qulay va yaqin joyda bo’lishi kerak. 
    Inkubatoriya xizmat qiladigan joy doirasining radiusi 4-5 km dan oshmasligi, ya’ni 
    inkubatoriya bilan qurtxona orasidagi masofa uchun 1 soatdan ortiq vaqt 
    sarflanmasligi kerak. 
    Jonlangan qurtlarni zvenolarga tarqatgunga qadar boqib turish uchun 
    inkubatoriya yonida (yaqinida) tutzor bo’lishi lozim. Bundan tashqari, inkubatoriya 
    yaqinida ifloslangan va axlat tashlanadigan maydon bo’lmasligi kerak. 
    Shuningdek, inkubatoriya uchun zaxarli ximiyaviy moddalar, dorilar va o’g’itlar 
    saqlangan binolardan ham foydalanib bo’lmaydi. 
    Inkubatoriya uchun pechkasi bo’lgan quruq yorug’, g’isht yoki paxsadan 
    qilingan, ya’ni issiqlikni yaxshi saqlaydigan binolar ajratiladi. Bunday kapital 
    binolarda harorat va havoning nisbiy namligi bir me’yorda, ya’ni urug’ni yaxshi 
    jonlantirish uchun kerakli darajada saqlab turish mumkin bo’ladi. 
    Inkubatoriya ikki yoki uchta alohida-alohida xonalardan iborat bo’lib, 
    bittasida qurt urug’i jonlantiriladi, ikkinchisida urug’dan ochib chiqqan qurtlar 
    zvenolarga tarqatilgunga qadar boqib turiladi, uchinchi xonadan esa zvenolar bilan 
    suxbatlashish va ularga qurt tarqatish uchun foydalaniladi. Bu xonalar bir-biridan 
    maxsus yo’lak yoki daxliz yordamida ajratilgan bo’lishi kerak. Binoning uchinchi 
    xonasi bo’lmasa, uning oldiga qurilgan ayvondan foydalanish mumkin. 
    Urug’ jonlantirilayotgan xonaga begona odamlar kirib-chiqmasligi kerak, 
    chunki ularning poyabzallari va kiyim-boshida chang bilan birga ipak qurti 
    kasalliklarini qo’zg’atuvchi va yuqtiruvchi turli zaharli mikroblar ham bo’lishi 
    mumkin. Bundan tashqari, inkubatoriya ichkarisiga kiradigan eshik tashqarisiga 4-
    5%li formalin eritmasi bilan ho’llangan latta tashlab qo’yilishi lozim. 
    Pillachilik sohasida o’tkazilgan ko’p yillik kuzatishlar va ilg’or 
    pillakorlarning tajribalari shuni ko’rsatdiki, 50 quti urug’ jonlantiriladigan 
    xonaning umumiy maydoni 8-9m
    2
    , hajmi esa 25-28m
    3
    ga teng bo’lishi kerak. 
    Jonlantiriladigan qurt urug’ini miqdoriga qarab xona qanday kattalikka ega 
    bo’lishi qo’yidagi 1-jadvalda ko’rsatilgan. 


    45 

    Download 11,98 Mb.
    1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   175




    Download 11,98 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    INKUBATORIYANI TANLASH VA TASHKIL ETISH

    Download 11,98 Mb.
    Pdf ko'rish