O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi bekkamov. Ch. I, Hamdamova. E. I, Narbayeva. M. K, Ismatullayev. H. T

Download 11,98 Mb. Pdf ko'rish
bet	38/175
Sana	16.11.2023
Hajmi	11,98 Mb.
	#99770

1 ... 34 35 36 37 38 39 40 41 ... 175

Bog'liq
Ipakchilik fanidan amaliy laboratoriya mashgulotlari
JIZZAX POLITEXNIKA INSTITUTI, deadline KTE kunduzgi, 1-mustaqil ish Matlab 6.1, Samarqand veterinariya meditsinasi instituti, O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

Ipak qurtiga haroratning ta’siri. Organizmda modda yaxshi almashinishi
uchun ma’lum darajada issiqlik kerak. Ayniqsa, hashoratlar,jumladan ipak qurtlari
uchun harorat katta rol o’ynaydi. Chunki hashoratlar sovuqqonli - paykiloterm,
ya’ni doimiy tana haroratiga ega bo’lmagan organizmdir.
qurt urug’ini yozda saqlash uchun eng qulay harorat 25 -26
0
S, qishda esa 4-
5
0
S dir. qishlovchi urug’ qisqa muddat ichida 40
0
so-vuqqa chiday oladi. Urug’
saqlashga qo’yilgandan keyin 5 kun davomi-da 40
0
S issiqlikka 6 -12 soat, 35
0
S
issiqka esa 1 -2 sutka chidaydi.
G’umbakni pilla ichida eng qulay saqlash harorati 25 - 26
0
S, -10
0
S
temperaturada 2 sutka, 40
0
S da bir sutka, 35
0
S da 2 sutka yashaydi.
Kapalak ham qisqa muddat -10
0
S da, 40
0
S da bir necha soat, 35
0
S da bir
necha kun yashay oladi.
Ipak qurti 23 - 27
0
S da yaxshi rivojlanadi.
Ipak qurtiga namlikning ta’siri. Muhit namligi turlicha bo’lib, hashoratlar
ekologiyasida xavoning nisbiy namligi, ya’ni suv bug’i bilan tuyinish darajasi
muhim ahamiyatga ega. Namlikning ta’siri tanasidagi suv miqdoriga bog’liq
bo’lib, u hashoratning xayotchanligiga va serpushtligiga ta’sir etadi.
3 xil xavoning namligi farq qilinadi:
1. Absolyut namlik - bu 1 m
3
xavo tarkibidagi suv bo’g’ining miqdori
(gramm xisobida).
2. Maksimal namlik - ma’lum haroratda havoga ko’shiladigan suv
bo’g’ining miqdori.
3. Nisbiy namlik - absolyut namlikning maksimal namlikka bo’lgan
foizlardagi nisbati.
Harorat bilan xavoning nisbiy namligi bir me’yorda bo’lishi ipak qurti
xayotida muhim rol o’ynaydi.
Qurtxonada namlik ko’p bo’lsa, bug’lanish qiyinlashadi, qurt tanasining
harorati oshib ketadi. Aksincha, namlik kamayib ketsa, barg tez quriydi, uning
yeyilish xususiyati kamayadi, qurtlar kichik pilla o’raydi, pillaning sifati
yomonlashadi. qurt boqiladigan xonada eng qulay nisbiy namlik 25 - 26
0
S

70
haroratda, kichik yoshdagi qurtlar uchun 70 - 75 %, katta yoshdagi qurtlar uchun
24 - 25
0
S da 65 - 75 %, pilla o’rash davrida 25 - 26
0
S da 60 - 70 % ni tashqil etishi
zarur.
Hashoratlarning hayoti uchun yorug’lik ekologik omil sifatida muhim rol
o’ynaydi.
Ipak qurti xonakilashtirilgani uchun u boqiladigan joy qurt boqish maydoni
deb ataladi.
Qurt boqiladigan maydonning katta-kichikligi ipak qurti-ning ovqatlanishi,
rivojlanishi va xosildorligiga ta’sir etadi.
Qurt boqiladigan satxning katta-kichikligi bir qutidagi qurtlar soniga va
qurtning yoshiga bog’liq. Bir quti qurtga yoshlari bo’yicha qo’yidagicha oziqlanish
maydoni zarur bo’ladi: 1 -yoshda 2 m
2
, 2- yoshda 6 m
2
,3- yoshda 15 m
2
, 4-
yoshda 30 m
2
, 5- yoshda 60 m
2
, qo’shimcha maydon esa oziqlanish maydonining
30 - 35 % ga teng bo’lishi kerak.
Binolarning harorati va namligi turli xil uy termometrlari, «Avgust»
psixrometri, o’zi yozuvchi avtomatik termograf, gigrograf va boshqa asboblar
yordamida o’lchanadi.

Download 11,98 Mb.

1 ... 34 35 36 37 38 39 40 41 ... 175

Download 11,98 Mb.

Pdf ko'rish