164
garniturlarni yig’ish ishlari osonlashadi. Polivin xlorid plyonkaning
fizik-mexanik xossalari olingan plastifikator miqdori va uning turiga
bog’liq. Kompozitsiya tarkibida uning miqdori ortib borishi bilan
plyonkaning qattiqligi va puxtalig kamayadi, ammo sovuqqa
bardoshligi, elastikligi va cho’zilish xususiyati ortadi. Bikir pyonkalar
yedirilishga chidamliligi,qatiqligi, bilan ajralib turadi. Mebel detallari
ustiga qoplash uchun bikir va qisman bikr plyonkalr ko’proq
ishlatiladi. Ammo bikir plyonkalarni ishlab chiqarish miqdori
cheklangan. Shuning uchun ayrim hollarda yumshoq polivinilxlorid
plyonkalardan foydalniladi, lekin ulardagi plastifikator miqdori 20
foizdan oshmaydi. ПВХ plyonka qoplama material bo’lib u butun
massasi boyicha b’yalgan bo’ladi. Plyonalar yuzasi silliq, bosib naqsh
solingan, pardoz qavati bilan qoplangan, yaltiroq va yaltiramaydigan,
bir xil rangli yoki yog’och teksturasi tasviri bosilgan boladi.
Smola shimdirilgan qog’oz asosli pardozlash materiallari
Mebel ishlab chiqarishda smola shimdirilgan qog’oz asosli
qoplama materiallar plyonka va qattiq taxta ko’rinishida ishlatiladi.
Plyonkali materiallar ikki xil ko’rinishda bo’ladi; birinchisi - smola
yetarli darjada to’liq qotadi, ikkinchisi - smola to’liq qotmaydi.
Shimilgan smola to’liq qotmagan plyonkalar yog’och material
yuzasiga yelimsiz qoplanadi. Bunday plyonkalarni tayyorlashda
qog’ozga shimilgan smola qotmagan bo’ladi, u shunchaki qurigan
bo’ladi. Shuning uchun plyonkalar press yordamida yog’och yuzasiga
qoplanganda undagi smola issiqlikda suyulib, plastik holatga o’tadi va
u yelim sifatida pyonkani qoplaydigan plastik yuzasiga yopishtiriladi.
Pressning bosimi ta’sirida smola plyonkaning ustki tomoniga suzib
chiqadi va qotgandan so’ng himoya-dekorativ parda hosil qiladi.
Uning sirti yaltiroq yoki biror bir naqsh tushirilgan bo’ladi. Mebel
sanoati smolasi qotmagan plonkalar bilan qoplanga mebel yaxlit
detallarini oladi, ular laminirlangan taxtalar deb ataladi.
