167
agregat holatiga va yuzada parda qatlam
shakillanishida turli fizik-
kimyoviy omillarning tasir etishiga qarab har xil bo’lishi mumkin.
Lok-bo’yoq material asos (yog’och) havo chegarasida ro’y beradigan
fizik-kimyoviy hodisalar shunchalar murakkabki ular shu vaqtgacha
to’liq o’rganilgan emas. Lok-bo’yoq parda qatlamining xossalari asos
turi va unga dastlabki ishlov berish bosqichlariga ko’p
jihatdan
bog’liq. Bunda lok-bo’yoqni surkashdan avval yog’och materiallar
yuzasini pardozlashga tayyorlash muhim ahamiyatga egadir.
Lok-bo’yoq materialialarning ho’llovchanligi va yoyiluvchanligi
Yog’och va yog’och materiallar yuzasida lok-bo’yoq
materiallarining ho’llovchanlik va yoyiluvchanlik
xususiyatlari sifatli
lok pardasi olishga imkon beradi. Ho’llovchanlik- bu lok-bo’yoq
materiallarning yog’och yuzasiga shimilib ketishi xususiyatidir.
Yoyiluvchanlik esa lok-bo’yoq materialni yuza bo’ylab bir tekisda
oqishi va silliq parda qatlam hosil qilishidir. Bu ikki jism chegarasida
adgeziya hosil bo’lishining birdan bir asosiy shartidir.
Qattiq jism
yuzasida suyuqlikning ho’llash va yoyila olish xususiyati uch fazali
sistemaning erkin energiyasi bilan aniqlanadi.
Bunday sistemadagi
kuchlar ta’sirini qattiq jism sirtiga tomizilgan bir tomchi suyuqlik
misolida ko’rish mumkin.
6-
rasm. Yog’och materiallar yuzasini pardozlashga tayyorlash.
