• Identifikasiya va autentifikasiya tushunchalari.
  • Elektron kalitlar va sertifikatlar




    Download 10,08 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet123/143
    Sana20.12.2023
    Hajmi10,08 Mb.
    #125484
    1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   143
    Bog'liq
    O zbeкiston respubliкasi oliy va o rta maxsus ta’lim vazirligi m

    Elektron kalitlar va sertifikatlar. Elektron raqamli imzoning 
    yopiq kaliti – bu faqat hujjat muallifiga ma’lum boʻlgan va elektron 
    hujjatda elektron raqamli imzoni hosil qilish uchun moʻljallangan 
    277


    belgilar ketma-ketligi. Elektron raqamli imzoning ochiq kaliti bu 
    elektron hujjatning kim tomonidan yuborilganligini aniqlash va uni 
    haqiqiyligini tasdiqlashda qoʻllanilishi moʻljallangan belgilar 
    ketma-ketligi. Elektron sertifikatlar – bu sertifikatsiya tizimi 
    qoidalariga binoan belgilangan talablarga koʻra elektron raqamli 
    imzo vositalarining muvofiqligini tasdiqlash uchun, hamda 
    elektron raqamli imzo kalitining sertifikati elektron raqamli 
    imzoning ochiq kalitining elektron raqamli imzoning yopiq kalitiga 
    mosligini tasdiqlaydigan va elektron raqamli imzo yopiq kalitining 
    egasiga roʻyxatga olish markazi tomonidan berilgan hujjat. 
    Elektron raqamli imzolar kalitlarini roʻyxatga olish markazi 
    elektron 
    raqamli 
    imzoning 
    ochiq 
    kalitlari 
    va 
    shifrlash 
    sertifikatlaridan quyidagi maqsadlarda foydalanishni ta’minlash 
    uchun moʻljallangan: 
    8.14-rasm. Elektron raqamli imzolardan foydalanish 
    Kalitlarni roʻyxatga olish markazi tomonidan tayyorlanadigan 
    elektron raqamli imzo kalitining sertifikati ITU-T X.509, 
    RFC3279, RFC3280 halqaro tavsiyalarida belgilangan formatdan 
    foydalanadi. 
    Identifikasiya va autentifikasiya tushunchalari. Identifikasiya 
    (identification) – foydalanuvchini uning nomi boʻyicha aniqlash. 
    278


    Foydalanuvchi 
    tizimga 
    uning 
    soʻrovi 
    boʻyicha 
    oʻzining 
    identifikatorini bildiradi, tizim esa oʻzining ma’lumotlar bazasida 
    uning borligini tekshiradi. 
    Autentifikasiya 
    (authentication) 
    – 
    ma’lum 
    qilingan 
    foydalanuvchi, jarayon yoki qurilmaning haqiqiy ekanligini 
    tekshirish muolajasi. Bu tekshirish foydalanuvchi haqiqatan aynan 
    oʻzi ekanligiga ishonch hosil qilishga imkon beradi.

    Download 10,08 Mb.
    1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   143




    Download 10,08 Mb.
    Pdf ko'rish